-डा. होम मूर्ति पन्त- सरकारले निर्बाचनको मिति तोके पनि, निर्बाचनमा नगई पुनर्स्थापना तिर जाउँ भन्ने प्रस्ताब नआएको हैन तर, यसो भन्दा ध्यान नपुगेको कुरा के भने पुनर्स्थापना एक गैर संबैधानिक बाटो हो। नयाँ निर्बाचन नगरि संबिधानसभाको (राजाले गरे जस्तै) पुनर्स्थापना गर्ने हो भने संबिधानसभा तुरुन्तै पाउन सकिन्छ, निर्बाचन नभएसम्म पर्खन पर्दैन र निर्बाचन गर्दा खर्च… Continue reading
Category: पाहुनाको पालो
आमा पोइल जाँदा कुकुरको साथ
-गणेश आचार्य/दाङ- बेलुकीको साढे सात बजिसकेको छ। घडीको सुईसँगै जाडो पनि बढ्दै छ। दिनभर गाडी,मोटर र मानिसको चहलपहल भैरहने घोराहीस्थित तुलसीपुर चोक विस्तारै सुनसान हुँदैछ। तर, त्यो बढ्दै गरेको सुनसानलाई एक अबोध बालक र तीन ओटाको संख्यामा रहेका कुकुरले बिथोलिदिएका छन्। करिब १० वर्षका जस्ता लाग्ने ती बालक र कुकुरबीच हुने क्रियाकलाप देख्दा लाग्छ, त्यहां… Continue reading
उजुरी आएमा मात्र कारबाही ?
-सुशील कुमार- पुस ३ को सौर्य दैनिकमा पत्रिकामा पढेको थिएँ डान्स रेस्टुरेन्टमा काम गर्ने युवतीलाई संचालक र संचालकका साथि भाइले जबर्जस्ति यौन शोषण गर्ने, काम छाडेर जानेलाई कोठामा गुण्डा पठाएर जबर्जस्ति उठाएर ल्याउने गर्दा रहेछन र पीडितले उजुरी गर्दा प्रहरीले पैसा वा शरीर माग्दा रहेछन, प्रहरीलाई भन्न जाँदा फर्केर आउँदा उल्टै साहुलाई कुरा प्रहरीले नै… Continue reading
गोरु-जुधाइको रिहर्सल
-कुमार आले- २०६९ पुस १ आइतबार। सँधै झै कहिलेकहाँ, कहिले कता फरक ठाउँ र विषयको खोजीमा रहने यो नेपालसुत्रका मनहरु आज ६ बजे विहानै काठमाडौबाट ५० किलोमिटर पश्चिम पृथ्वि राजमार्गको गल्छितिर लम्क्यौ। गल्छिबाट त्रिशुलिपट्टी ५ किलोमिटरभित्र, केउरेनिघाटसम्म काठमाडौँबाट (जाममा नफस्ने हो भने) दुइ घण्टा लाग्दोरहेछ। त्रिशुलि नदीको झोलुगे पुल तरेर तारुका गाउँ तर्फ मोडिनु पर्ने… Continue reading
बाघलाई उद्दार गर्न जाँदा ढुँगामुढा! हैन के विधि अराजकता बढेको?
– बाबुराम लामिछाने – एउटा संरक्षणकर्मीको हिसाबले समस्यामा परेका वन्यजन्तुको उद्दार गर्नु मेरो लागि कर्तव्य तथा खुसीको कुरा पनि हो। त्यसमा पनि बाघको उद्दार गर्न पाउनु त झन् अहोभाग्य हो। तर वन्यजन्तु र मान्छे दुवैका लागि हित हुने यस्तो काम गर्दा पनि बिनासित्ति ढुँगामुढा खानुपर्दा साह्रै दु:ख लाग्दो रहेछ नेपालमा बढेको अराजकता देखेर। कुरो पुस… Continue reading
दिल्लीकी ‘दामिनी’ र हामी नेपाली
-विवेक ढकाल- १६ डिसेम्बरमा भारतको राजधानी मा चल्ने एउटा बसभित्र ६ जना मान्छेरूपी दानवहरुबाट पाशविक तरिकाले एउटी २३ बर्षे युवतीको इज्जत लुटिएको समाचार जब बाहिर आयो, सारा दिल्लिबासी हरु ओर्लिएर सडकमा आए। मृत्युदण्ड र अझ मध्य-पुर्व मा जस्तो कठोर सजाय को माग राखेर केटाकेटी, युवा-युवति, विधार्थी, व्यापारी, पत्रकार, धनि -गरिब सब आन्दोलन मा ओर्लिए। संसदमा… Continue reading
पत्तै नपाई बिते उनी
-देवेन्द्र भट्टराई- कुमारमणि आचार्य दीक्षितको ९० बर्षको उमेरमा पुस १५ गते बिहान निधन भयो। तर कुमारमणिको निधनबारे धेरै शुभेच्छुक र आफन्तले समेत पत्तो पाएनन्। कुमारमणि आचार्य दीक्षित प्रथम जननिर्वाचित सरकारका प्रधानमन्त्री वीपी कोइरालाका निजी सहायक एवं निष्ठावान प्रशासकका रुपमा चिनिएका पात्र हुन्। विगत १२ बर्षयता निमोनिया बिग्रेर हुने ‘ग्यास्ट्रोस्टोमी’का कारण सिधै पेटमा प्वाल बनाएर झोला… Continue reading
‘सपनाको अवसान’ साँच्चिकै भोग्नुपर्दा…
– चर्चित ढुंगेल – सन् २०११ जुलाईमा विश्व नेपाली साहित्य महासंघ ब्रुनाइले ‘विश्व खुल्ला अडियो कविता प्रतियोगिता’ आयोजना गरेको थियो। विश्वका २७ देश र नेपालका १९ जिल्लाका कविहरुले सो प्रतियोगिताका भाग लिएका थिए। संयोगले मेरो कविता प्रथम भयो। जीवनमै मैले अरु कुनै कविता नलेखे पनि म कवि भएँ। मलाई ‘यो मान्छे कवि हो’ भनेर चिनाउने… Continue reading
निर्वाचन गराउन संविधानले रोक्या छैन, संविधान संशोधन गर्नुपर्छ भन्नु हावादारी गफ मात्रै
गत वर्ष संविधान नबनाई संविधान सभा स्वतः विघटन हुनुअघि सरकारले मंसिर ७ गते निर्वाचन गर्ने मिति तोकेको थियो। तर साउन १५ गते नै निर्वाचन आयोगले चुनाव गर्न सकिँदैन भन्यो। कानुनी व्यवस्था (संविधान संशोधन नहुनु) र राजनीतिक सहमति नहुनुलाई आयोगले कारण बताएको थियो। सरकारले अब वैशाखमा चुनाव गर्ने भन्ने नयाँ घोषणा गरेको छ। तर वैशाखमा निर्वाचन… Continue reading
के व्यक्तिगत स्वतन्त्रता निरपेक्ष हुन्छ ?
—दधि अधिकारी— ** भरखरै मात्र नर्वेमा एक भारतीय दम्पत्तिलाई डेढ बर्षको काराबासको सजाय सुनाईयो । उनीहरुमाथि आफ्नो सात बर्षको बच्चालाई घरमा पढाऊँदा यातना दिएको अभियोग लागेको थियो । हाम्रो देश लगायत करिब करिब संपुर्ण एसिया र अफ्रिकामा बच्चाहरुलाई पढाऊँदा दिइने सजाय सामान्य नै मानिन्छ । ** आकासबाट खस्ने उल्का पिण्ड लगायत अन्य आकाशीय पिण्डहरु खस्दा… Continue reading
झमकको ताइवान यात्रा
-डा. लेखनाथ काफ्ले- म र कपिल अधिकारी प्रसिद्ध साहित्यकार सुश्री झमककुमारी घिमिरे बसेको त्यो पागोडा शैलीको बिशाल होटल परिसरमा छिरेका थियौ। पहिलो तल्लाको एउटा भागमा कुर्चीमा बसेकी रातो सारीमा एक महिला र ढाका टोपी लगाएका एक पुरुषलाई हामीले देखिहाल्यौं। हामीलाई अनुमान लगाउन अप्ठ्यारो परेन। छउ ताक्वान सांस्कृतिक तथा शैक्षिक फाउण्डेशन, ताइवान र लानसीड सांस्कृतिक तथा… Continue reading
सुमार्गीले धम्की दिएर हस्ताक्षर गराएको पत्र
-विरोध कट्टेल- एमाओबादी निकट ब्यापारी तथा प्रचण्डका दाहिने हातको रुपमा चिनिएका अजय सुमार्गीले हेलो नेपालबाट कर्मचारीहरुलाई बलजफती धम्कीपूर्ण तरिकाले पत्र पढ्न पनि नदिई स्वेच्छिक अवकासको आशयको पत्रमा हस्ताक्षर गराएका थिए। त्यो पत्र त्यस बेला पढ्न नदिए पनि अहिले आन्दोलनको क्रममा गोप्य रुपमा हेलो नेपाल भित्रबाट नै बाहिर आएको छ । बहुराष्ट्रिय कम्पनि टेलियासोनेराले सन् २०११… Continue reading
आफुले आफुलाइ हानी गर्न पाउने कि नपाउने ?
-डा.डोलेश्वर भण्डारी- हत्या, अपहरण, चोरी, डाका, छलकपट, भ्रष्टाचार जस्ता अपराधी कृयाकलापले अरुलाइ हानी पुर्याएको हुन्छन् र सभ्य समाजमा यस्ता अपराधिहरुलाइ दण्ड दिइन्छ । जुनसुकै समाजको पनि जीउधनको सुरक्षा गर्ने र शान्ती स्थापना गर्ने पहिलो लक्ष हुन्छ । नेपालमा भने अरुले अरुलाई दुख दिने माथी भनिएका अपराधका घटना नै फालाफाल घटिराखेका छन् । यीनलाइ नियन्त्रण गर्न… Continue reading
विकल्प के ?
नेकपा (एमाले) केन्द्रीय कमिटीको १९ औं बैठक (०६९ मंसिर २५–२७) मा योगेश भट्टराईले प्रस्तुत गरेको वर्तमान राजनीतिक निकासका लागि विकल्प पहिलो विकल्प १. विघटित संविधानसभाका राजनीतिक दलको बीचमा गोलमेच बैठक। २. उक्त बैठकमा राष्ट्रपतिले संविधानको धारा ३८ (१) अन्तर्गत सहमतिको सरकार निर्माणका लागि गरेको आव्हानलाई समर्थन गर्दै नेपाली काँग्रेसका सभापतिलाई सहमतिको प्रधानमन्त्रीका रुपमा हाम्रो पार्टीका… Continue reading
इजरायली डेरीबाट नेपालले के सिक्ने?
-प्रभात खनाल/ डेनमार्क- आफ्नो स्थापनाको छ दशक मात्र पुरा गरेको मध्यपुर्बी देश इजरायल पेलिस्टाइनसँगको लगातार द्वन्दको कारण अन्तरराष्ट्रिय मिडियाहरुमा नियमितजसो छाउने गर्छ। तर उमेरको हिसाबले तुलानात्मकरुपमा विश्वमाझ कान्छो र लगातार युद्दको बाब्जुद पनि यो देशले छोटो समयमा नै निक्कै प्रगती गरेको छ। बिशेष गरी इजरायलको कृषि प्रनाली संसारभर प्रशिद्द छ। कृषिका सबै जसो क्षेत्रहरु बिशेष… Continue reading
सुरुमा आश देखायो, बीचमा फकायो…अन्त्यमा फँसायो
हेलो नेपालमा सुमार्गीका तीन चरण -विरोध कट्टेल- चरण-१ शुरुमा आशा देखायो! जब माओवादी नयाँ शक्तिको रुपमा नेपाली राजनीतिमा आयो, शुरुवातको दिनदेखि नै अजय सुमार्गी माओवादीको इमान्दार ब्यापारीको रुपमा देखा परे। पार्टीका नेताहरुलाई आफ्नो अनुकूलमा प्रयोग गर्न यिनले हेलो नेपालको राम्रै प्रयोग गरे। शुरुमा हेलो नेपालको उद्घाटन नै तीन तिर (काठ्माण्डौ, दाङ र रोल्पा) बाट तीन… Continue reading
सहमति
-बासु श्रेष्ठ/उडव्रिज, भर्जिनिया- अहिले नेपालको राजनैतिक वातावरणको नारा बनेको छ सहमति। दाँया फर्क सहमति, बाँया फर्क सहमति, माथि हेर्यो सहमति, तल हेर्यो सहमति। उसँग उसको सहमति, अर्काको अर्कैसँग सहमति। दल दल विचको सहमति, अनि दलभित्रै गुट गुट विचको सहमति। तर सबैको विग्रेको मति। अर्थात असहमति। मति नमिलेपछि केहिलेपनि गति लिन्न। त्यसैले देशलेपनि गति लिएको छैन।… Continue reading
जन्म, जननी र जन्मस्थल
-मनोज गजुरेल- मेरो जन्मस्थल ‘भँडारीबारी’ हो। ‘भँडारीबारी, ताप्लेजुङ् जिल्ला, मामाङ्खे नगरपालिका, वार्ड नंबर–१७, संग्रहालय चोक (बसपार्क अगाडि) पर्दैन, किनभने ‘मामाङ्खे’ एउटा दुर्गम गाबिस हो। सदरमुकाम फुङ्लिङ् बजारबाट चारघण्टाको मोटरयात्रामा पुगिने मामाङ्खे, मोटरबाटो नभएकोले दुई दिनको पैदल यात्रा मात्र गर्नुपर्छ ! ‘मेरो मामाङ्खे’ नेपालका हजारौं बिकट गाउँहरुको प्रतिनिधि गाउँ पनि भएकोले मोटरबाटोले छुन अझै दशकौं कुर्नुपर्छ… Continue reading
संविधान नमिची यसरी गर्न सकिन्छ समाधान
-डा. होम मूर्ति पन्त- संबिधानको धारा ८२ अनुसार जेठ १४ मा संविधानसभाको विघटन भएको हैन कि धारा ६४ र सर्वोच्चको फैसला अनुसार सभासदका पद रिक्त भएको हो। पुनर्स्थापना वैधानिक होइन, निर्वाचन हो। अहिले खोजिँदै गरेको धारा ३८(१) को राजनैतिक सहमति अपरिभाषित छ, त्यसैले यो भेट्न सकिँदैन। धारा ३८ (७ख) अनुसार वर्तमान कामचलाउ प्रधानमन्त्रीको संवैधानिक विकल्प… Continue reading
छि, छि अझै स्वास्नी कुट्न लाज छैन ?
-ज्योति रिमाल- एक दिन मेरी छोरी कलेजबाट फर्किएपछि सुनाउन थाली – उसको क्लासमा डोमेस्टिक भ्वाइलेन्सको बारेमा असाइनमेन्ट थियो। उनले घरेलु हिंसा हुने संसारका टप देशहरुमा नेपाल पनि रहेको बताएकी रहिछिन्। उसले भनी “ मम, मलाई थाहा थिएन म नेपालमा नजन्मे पनि नेपाललाई यति माया गर्छु भनेर!” उसको घाँटीमा अड्किएको स्वरबाट राम्रै बुझिन्थ्यो कि एस कुराले… Continue reading