यसरी हुँदैछ आइजी अर्थात् प्रहरी प्रमुखका लागि मिडिया क्याम्पेन

अहिले के मौसम छ? जाडो भन्नुहोला। त्यस्तो मौसम भन्या हैन के, अहिले मौसम भावी प्रहरी प्रमुखको लागि हुने चलखेलको छ। खासमा प्रहरी प्रमुख अर्थात् आइजी छान्ने सरकारले हो। मन्त्रिपरिषद्को बैठकले एआइजी र डिआइजीहरु मध्येबाट एक जनालाई प्रहरी प्रमुख बनाउने हो। तर अहिले मिडियामा समाचार हेर्नुस् त, चुनावै हुन लागेको जस्तो गरी मिडिया क्याम्पेन पो भइरहेको छ। एकले अर्काको खुट्टा तान्ने गरी समाचार छाप्ने र उचालेर प्रशंसा गर्ने काम हेर्न कति रमाइलो छ।

को हुँदैछन् त आइजी?

अहिलेका प्रहरी प्रमुख उपेन्द्रकान्त अर्याल फागुन ३ गते रिटायर हुँदैछन्। अहिले नेपाल प्रहरीको एआइजीमा राजेन्द्र भण्डारी, सुरेन्द्र शाह, विज्ञानराज शर्मा, प्रतापसिह थापा, रमेशशेखर बज्राचार्य, वीरेन्द्रबाबु श्रेष्ठ र केदारप्रसाद साउद रहेका छन्। यी सबै एकै ब्याचका भएकाले अर्यालसँगै अवकाशमा जानेछन्। अनि आइजी हुनेवालाहरु सिधै खोज्नुपर्छ डिआइजीबाट।

डिआइजीमा अहिले चार जना छन्-

• केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सिआइबी)का प्रमुख नवराज सिलवाल,
• महानगरीय ट्राफिक प्रहरी महाशाखा प्रमुख प्रकाश अर्याल,
• लागू औषध नियन्त्रण ब्युरोका प्रमुख जयबहादुर चन्द
• आतंकवाद हेर्ने विशेष ब्युरोका प्रमुख बमबहादुर भण्डारी

यो आइजी फेर्ने मौसममा कसैको कटु आलोचना वा कसैको अति प्रशंसा भएको समाचार आयो भने थाहा पाउनुस्, मिडिया क्याम्पेन हुँदैछ। ल हेरौँ न त अहिलेसम्म के कस्तो कुरा आए मिडियामा-

नवराज सिलवाल

सिलवालले आइजी फेर्ने मौसम सुरु हुनुअघि एयरपोर्टबाट भन्सार पास गरेर निस्केको ३३ किलो सुन पक्रेका छन्। उनको पक्ष र विपक्षमा मिडिया क्याम्पेन गजबले भइरहेको छ।

न्युज २४ टिभी : यो टिभी सिलवालको पक्षमा खुलेको छ। प्रहरी नेतृत्वका लागि एक नम्बरको दावेदार, प्रहरी संगठनभित्र रोल मोडलका रुपमा चिनिन थालेको, बौद्धिक र सक्षम अफिसर, शरीर जस्तै काम पनि चुस्त- टिभीले सिलवालको पक्षमा प्रस्तुत गरेका केही तर्क हुन्।

हेर्नुस् यी दुई कार्यक्रम

अनलाइनखबर : अनलाइनखबरको पक्षबारे मिडियाका गल्तीबारे ट्विटरमा लेखिरहने एउटा हुँडार ह्यान्डल कुसमाचारले रमाइलो प्रसंग राखेको छ-

हिजो: सिलवाल स्वच्छ छवि बनाएका अधिकृत https://t.co/3NNdRsQnbk
आज चिनेको सुन तस्कर समाउन नसक्नेले कसरी चलाउलान् आइजीhttps://t.co/iYSRDBZM0o

— KuSamachar (@KuSamachar) January 24, 2017

माघ १० गते अनलाइनखबरमा रमेश धमलाको बाइलाइनमा उनको प्रशंसामा लेखिएका शब्द हुन्- वरियताको एक नम्बरमा रहेका डीआइजी, सबैभन्दा बढी दाबेदार, विषेश गरेर अध्ययनशिल मानिएका, प्रहरीभित्र स्वच्छ छवि बनाएका, वाइसीएलको द२२ वटा क्याम्प हटाएको, रातभर चल्ने नांगो डान्ससमेत बन्द गराएको, नक्कली प्रमाणपत्रधारी डाक्टरदेखि पाइलटसम्मलाई कार्वाहीको दायरामा ल्याएको

तर भोलिपल्टै अनलाइनखबरमा बाइलाइन बिनाको समाचार आयो जसको शीर्षक नै छ- चिनेको सुन तस्कर समाउन नसक्ने डीआइजीले कसरी चलाउलान् आइजीपी ? समाचारमा छ- सुन काण्डका प्रमुख समाउने हिम्मत नवराजको त के, कुनै ‘इन्द्रराज’को समेत छैन।

खिलानाथ ढकालको शुभदिन पनि सिलवालकै पक्षमा खुलेको छ। सिलवालको प्रशंसामा लुटपुटिएको समाचारमा ठोकुवा गरिएको छ- उनी अब केही दिनमै एआईजी बढुवा हुनेछन् भन्ने दाबी गरिन्छ र त्यसअनुसार हालका महानिरीक्षक उपेन्द्रकान्त अर्यालको कार्यकाल सकिएपछि सिलवाल नेतृत्वमा पुग्नेछन्।

सुशासन न्युजमा पनि सिलवालको प्रशंसाका साथ ठोकुवा गरिएको छ– यदि प्रहरीमा साँच्चै परिवर्तन गर्ने हो भने राजनीतिमा लागेर हिँडेका दल, मन्त्री र नेताहरुले सिलवाललाई आईजीपी बनाउनुको विकल्प छैन।

उज्यालोका अनुसार डिआइजी सिलवाल एमाले नेता माधवकुमार नेपाल, वामदेव गौतम, माओवादी अध्यक्ष्य प्रचण्ड र राष्ट्रिय जनमोर्चाका चित्रबहादरु केसी निकट मानिनु हुन्छ । सिलवाल निकट मानिने प्रचण्ड यसबेला प्रधानमन्त्री भएकाले उहाँ आइजिपी बन्ने सम्भावना बलियो छ ।

प्रकाश अर्याल

अनलाइनखबर : एकदिन अघि नवराज सिलवालको प्रशंसा लेखिए पनि भोलिपल्ट चिनेको सुन तस्कर समाउन नसक्ने डीआइजीले कसरी चलाउलान् आइजीपी शीर्षकमा छापिएको समाचार खासमा प्रकाश अर्यालको पक्षमा आएको समाचार हो। समाचारका केही लाइन हेर्नुस्- ‘भनिन्छ, कलियुगमा चोरचाँहि साधु बन्छ र साधुलाई चाहिँ सुलीमा चढाइन्छ । चोरलाई चौतारो, साधुलाई सुली भन्ने उखान यहीँबाट जन्मिएको हो । नेपाल प्रहरीभित्र अहिले यस्तै सजायँ भोगिरहेका छन् अर्का डीआइजी प्रकाश अर्याल। डीआइजी अर्यालले सीआइबीमा हुँदा ०७० साल असारको अन्तिम साता कोटेश्वरबाट ३५ किलो सुनसहित केही तस्करहरुलाई समातेका थिए । तर, त्यसरी सुन बरामद गर्नु नै अर्यालको प्रहरी जीवनमा अभिशाप बनेर आइदियो। अख्तियारवालाको संरक्षणमा रहेका तस्करहरु सहजै उम्किए, अनि डीआइजी अर्यालले चाँहि अहिलेसम्म ‘सुनकाण्डमा मुछिएका प्रहरी अधिकृत’ को पगरी लगाइरहेका छन्।’

‘डीआइजी प्रकाश अर्यालले सुराकीको कमिशनमा लोभ गरेको आरोप लाग्यो। र, उनलाई बदनाम गरियो। स्रोतको दाबी के पनि छ भने डीआइजी प्रकाश अर्याल सीआइबीमा हुँदा सुन तस्करहरुका लागि काँडो बनेका थिए । तत्कालीन अख्तियार प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीसमेत डीआइजी अर्याललाई देखी सहँदैन थिए। डीआइजी अर्याल अहिले महानगरीय ट्राफिकको जिम्मेवारीमा छन् । र, त्यहाँ पनि उनले घुस खाने प्रहरीहरुलाई भटाभट कारवाही गर्ने गरेका कारण उनी अलोकप्रिय छन्।’

यति पढेपछि तपाईँले थाहा पाउनु भो होला- यो मिडिया कसको पक्षमा खुलेको छ। पढ्नुस् पूरा समाचार

उज्यालोका अनुसार डिआइजी प्रकाश अर्याल एमाले नेता युवराज ज्ञावाली र विष्णु पौडेल, शंकर पोखरेलसँग निकट मानिनु हुन्छ । वर्तमान आइजिपी अर्यालसँग पनि उहाँको सम्बन्ध राम्रो रहेकाले त्यो सम्बन्धले पनि उहाँलाई सजिलो हुने अनुमान छ ।

जयबहादुर चन्द

भावी आइजीको लागि भइरहेको मिडिया क्याम्पेनमा सबैभन्दा जोडिने नाम जयबहादुर चन्द पनि हो। कान्तिपथ अनलाइनले हेडलाइनमै लेखेको छ- जयबहादुर चन्द नयाँ आइ.जी.पी.पदकाे प्रवल दावेदार यसले उनको प्रशंसामा लेखेका केही शब्दहरु- सबै भन्दा बढी नेतृत्व ( कमाण्ड) को अनुभव जय बहादुर चन्द संग रहेको अनुमान गरिन्छ, सधै केही न केही नयाँ कार्यक्रम लागु गर्ने र प्रहरीको मनोबल उच्च राख्दै जनता माझ प्रहरीकाे छवी राम्रो राख्ने चन्दको खुबि रहेकाे छ । सर्वसाधारण जनताले मुक्तकण्ठले प्रशंसा गर्ने अधिकृत मध्यमा यिनी गनिन्छन । अपराध अनुसन्धान एवं नियन्त्रणमा कहलिएका चन्द प्रहरी कारवाहीमा कुशल, जनसम्पर्क एवं अन्य निकायहरु संग समन्वय गर्नमा पोख्त र प्रहरी संगठन भित्र कै निकै साहसी प्रहरी अधिकृत मानिन्छन्, अपराध बिरुद्ध प्रचलित नियम कानून बमोजिम जुनसुकै कदम पनि चाल्न नडराउने आँटिला यी अधिकृत।

सरकारलाई यो अनलाइनको सुझाव छ- चर्चा भन्दा काममा बिश्‍वास गर्ने चन्दले काठमाडौं प्रहरी प्रमुख हुँदा उदाहरणीय कमाण्ड गरेको मातहत प्रहरी कर्मचारीहरु समेत बताउने गर्छन् । अब्बल नेतृत्व क्षमता भएका, जस्तो सुकै चुनौतीको सफलतापूर्बक सामना गर्न सक्ने , अपराध अनुसन्धानमा पोख्त, कार्यक्षेत्रमा लामो समय कमाण्ड गरेको अनुभव भएका, सबै निकाय सित समन्वय गरी उत्कृष्‍ठ कार्यसम्पादन गर्दै आएका जय बहादुर चन्द प्रति बर्तमान सरकार सकारात्मक रहनु जरूरी छ। पढ्नुस पूरा समाचार

अब उनको विपक्षमा आएका न्युज हेरौँ। अनलाइनखबरमा बिचौलियासँग होटलमा भेटिए नेपाल प्रहरीका ‘भावी महानिरीक्षक’, दिल्लीबाट फर्केका डीआइजी चन्दले देउवालाई भेटे शीर्षकमा समाचार छापिएको छ। चन्दलाई नकारात्मक असर पार्ने गरी बनाइएको समाचारमा उनी बिचौलियाहरुसँग होटलमा भेट्ने गरेको, राजनीतिक लबिङ तीव्र बनाएको, इन्टरपोलको काठमाडौँमा भएको सम्मेलन छाडेर दिल्ली दूतावासको पार्टी खान गएको आरोप लगाइएको छ। पढ्नुस् पूरा समाचार।

एमालेको समर्थन गर्ने साप्ताहिक दृष्टिले लेखेको छ– नेपाल प्रहरीको महानिरीक्षक रिक्त हुन एक महिनामात्र बाँकी रहेको अवस्थामा तीन नम्बरका डीआइजी जयबहादुर चन्द गृहमन्त्री विमलेन्द्र निधिदेखि कांग्रेसका अरु नेताहरुलाई प्रभावमा पार्नका लागि केही निकट ब्यक्तिका साथ भारतको राजधानी दिल्ली गएका छन्। सुशासनन्युजले लेखेको छ- इन्टरपोलको कार्यक्रम छोडी भारतीयको भोजमा डीआईजी चन्द अनि यसको बचाउमा उत्रिएको छ न्युजसेवा डट कम। लेख्छ- डिआइजी जयबहादुर चन्द हरिद्वार जाँदा नेपालमा खैलाबैला ! धार्मिक कार्यमा जाँदा राजनीतिक रंग

शुभदिन चन्दको विरोधमा लेख्छ– आईजीपी पदका लागि चारित्रिक र आर्थिक सबै हिसाबले योग्य भने नरहेको संगठनभित्रैबाट मूल्यांकन गरिने गरिएको छ। कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवासँगको निकटता भन्दै उनी राजनीतिक शक्तिकेन्द्र धाइरहेका छन्, बिचौलिया भिडाइरहेका छन्।

उज्यालोका अनुसार डिआइजी चन्दको सुदूरपश्चिमका सबैजसो नेतासँग राम्रो सम्बन्ध छ । उहाँ एमालेका भीम रावल, माओवादी केन्द्रका शक्ति बस्नेत र लेखराज भट्टको नजिक मानिनु हुन्छ ।

बमबहादुर भण्डारी

मिडिया क्याम्पेनमा सबभन्दा सकारात्मक मात्र कसैको समाचार आएको छ भने त्यो भण्डारीको हो। अनलाइनखबरले उनको प्रशंसामा लेखेको छ– आइजीपीको प्रतिस्पर्धामा रहेका मध्ये अर्का डीआइजी हुन् बमबहादुर भण्डारी । डीआइजी भण्डारी उनका ब्याजीमध्ये खासै चर्चामा नरहेका अधिकृत हुन् । संगठनभित्र निकै शालीन मानिएका भण्डारी फिल्डमा भन्दा अनुसन्धानमा दख्खल राख्ने अधिकृत हुन् । त्यसैले उनी पोशकमा कमै मात्रामा खटिएका छन् । उज्यालो अनलाइनले लेखेको छ– आतंकबादमा दख्खल डिआइजी बमबहादुर भण्डारीको नेताको पछि नलाग्ने डिआइजीमा गनिनु हुन्छ । प्रधानसेनापति राजेन्द्र क्षेत्री निकट मानिने उहाँको कांग्रेस नेता रामचन्द्र पौडेलसँग उहाँको राम्रो सम्बन्ध छ । शुभदिन पनि प्रशंसा गर्दै लेख्छ- संगठनभित्र उनीभन्दा चौथो नम्बरमा रहेका डिआईजी बमबहादुर भण्डारी शालिन छविका छन्। चन्दभन्दा भण्डारी अब्बल प्रहरी अधिकृत मानिन्छन्।

के छ नियममा ?
उज्यालोका अनुसार प्रहरी ऐन २०१२ को परिच्छेद २ को दफा ५ अनुसार प्रहरी प्रशासनको जिम्मेवारी प्रहरी महानिरीक्षक, प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षक र नेपाल सरकारले उपयुक्त सम्झेका नायब महानिरीक्षकको हुनेछ उल्लेखे छ । प्रहरी ऐन अनुसार नेपाल सरकारले नेपाल सरकारले उपयुक्त ठहरेको अहिलेका डिआइजी मध्येबाट एक जना आइजिपी बन्न सक्छन् । त्यस्तै प्रहरी नियमावली, २०७१ को परिच्छेद ४ को दफा ४१ अनुसार प्रहरी महानिरीक्षक पदमा बढुवा गर्दा प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू मध्येबाट र प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकहरू नभएको अवस्थामा प्रहरी नायव महानिरीक्षकहरू मध्येबाट जेष्ठता, कार्यकुशलता, कार्यक्षमता, उत्तरदायित्व वहन गर्न सक्ने क्षमता, नेतृत्व प्रदान गर्न सक्ने कुशलता तथा आफूभन्दा मुनिको प्रहरीलाई प्रोत्साहन र परिचालन गर्न सक्ने सामथ्र्यका आधारमा सरकारले उपयुक्त देखेको उम्मेद्वारलाई प्रहरी महानिरीक्षक पदमा बढुवा गर्ने भन्ने उल्लेख गरिएको छ । यसरी प्रहरी ऐन र नियमावली हेर्दा भावि आइजिपी बन्ने सम्भावना चारै जना डिआइजीको उत्तिकै देखिन्छ । सरकारले उपयुक्त ठानेको अवस्थामा चार जना मध्ये जोकोही पनि आइजिपी बन्न सक्छन् ।

तपाईँको विचारमा को बन्लान्?

हुनत नेपालमा जनताको भोटले प्रहरी प्रमुख छानिँदैन। तर यदि तपाईँले मत दिन पाउने हुन्थ्यो भने यी चार मध्ये कसलाई दिनुहुन्थ्यो होला त? तल अनलाइन भोट गर्नुस्