सत्ताको खेल : कहिले देउवा, कहिले रामचन्द्र पौडेललाई घाँस देखाउँदै ओली

सरकार अल्पमतमा परेर अविश्वास प्रस्तावसमेत दर्ता भइसके पनि सत्ताको लर्तरो खेलाडी आफू हैन भनेर प्रमाणित गर्न प्रधानमन्त्री केपी ओलीले विभिन्न रणनीति अपनाउन थालेका छन्। यसै क्रममा उनले नेपाली कांग्रेसका सभापति पदमा पराजित र यसअघि १७ पटक प्रधानमन्त्रीको निर्वाचनमा पराजित रामचन्द्र पौडेललाई प्रधानमन्त्री बन्न घाँस देखाएको खुलेको छ।

पौडेल आफैले एमालेका तर्फबाट अध्यक्ष तथा प्रम ओलीले प्रधानमन्त्री बन्न प्रस्ताव राखेको खुलाएका हुन्। तर “पार्टीले नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको नेतृत्वमा सरकार गठन गर्ने निर्णय गरिसकेको छ, म पार्टी निर्णयभन्दा बाहिर जान सक्दिन” भन्दै जवाफ दिएपछि भने ओली हिस्स भएका छन्। तैपनि ओली कहाँ चुप लागेर बस्छन् र, आगामी दिनमा सत्ताको खेल हेर्न अझै रमाइलो हुनेछ।

यसअघि कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले पनि आफूलाई एमालेबाट प्रधानमन्त्री बन्न प्रस्ताव आएको र उनले ‘ढिला भइसक्यो’ भन्ने जवाफ फर्काएको बताएका थिए।

रामचन्द्र पौडेलसहित कांग्रेस केन्द्रीय समिति बैठकले काँग्रेस र माओवादी केन्द्रबीच भएको सात बुँदे सहमतिलाई अनुमोदन गर्दै दाहालको नेतृत्वमा सरकार गठन गर्नका लागि सहयोग गर्ने निर्णय गरेको थियो। यस्तो अवस्थामा कांग्रेसभित्र खेल्न सकिन्छ कि भनेर प्रयास चाहिँ गरेकै हुन् ओलीले।

कांग्रेस र माओवादी नमाने पनि मधेसी मोर्चाका भोटहरु लिन सके ओली सरकार बच्ने सम्भावना कायमै हुन्छ। तर मधेसी मोर्चाको आन्दोलनलाई बेवास्ता गर्ने ओलीले उनीहरुको भोट कसरी लिन सक्लान्? त्यसमाथि मधेसी मोर्चासहितको संघीय गठबन्धनले अविश्वास प्रस्तावको पक्षमा मतदान गर्ने निर्णय गरिसकेको छ।

तर पनि आज एमालेको संसदीय दलको बैठकमा ओलीले यो देशमा एमाले पनि छ भनेर देखाउन (भनेको शायद् एमालेको पक्षमा प्रोपोगान्डा गर्न होला) र अविश्वास प्रस्तावको सामना गर्न (कसरी गर्ने हो सामना चाहिँ? संसदमा सरकारको पक्षमा बोल्न र भोट हाल्न त होला) निर्देशन दिएका छन्।

इतिहासमा यस्तै भएको थियो
मनमोहन अधिकारीको नेतृत्वमा एमालेको अल्पमतको सरकार नौ महिनामा ढलेको थियो। मनमोहन अधिकारीको सरकारविरुद्ध तत्कालीन प्रतिपक्षी कांग्रेसले अविश्वासको प्रस्ताव ल्याउन लागेको थाहा पाएपछि अधिकारीले संसद भंगको सिफारिश गरेका थिए। तर सर्वोच्चको आदेशपछि उनको सिफारिश अमान्य भयो। अनि अविश्वासको प्रस्ताव पास भएर एमालेको सरकार ढल्यो।

त्यसपछि त्यतिबेलाको दोस्रो ठूलो दल कांग्रेसका शेरबहादुर देउवाको नेतृत्वमा गठबन्धन सरकार बन्यो। एमाले पनि के कम, त्यतिबेलाको तेस्रो ठूलो दल राप्रपालाई टुक्राएर लोकेन्द्रबहादुर चन्दको नेतृत्वमा सरकार बनाएर त्यसमा सहभागी भयो। तेस्रो ठूलो दलको पनि सरकार बनाउन सकिन्छ भन्ने नजिर त्यतिबेलै बनेको हो। कांग्रेसले पनि सूर्यबहादुर थापाको नेतृत्वमा सरकार बनाएर सहभागी भयो।

यो बहुदल कालको कुरा थियो। गणतन्त्र आइसकेपछि पनि तेस्रो दल बनेको एमालेको नेतृत्वमा दुई पटक सरकार बन्यो- माधव नेपाल र झलनाथ खनालको। अब दोस्रो संविधान सभाको निर्वाचनपछि पनि तेस्रो दल एमाओवादीको नेतृत्वमा सरकार बन्दैछ।