मिडियाका ‘साहु-सम्पादक’हरुको एक समूह एक बिहान न्यायपालिका प्रमुखको निवासमा पुगेर ब्रेकफास्ट मिटिङ गरेको ब्रेकिङ न्युज तपाईँहरुले कतै देख्नुभो? अहँ, पक्कै देख्नुभएन। यसलाई यसरी बुझ्नुस्- नेपालमा मिडियाले सबैको समाचार लेख्छ, तर मिडियाकै बारेमा केही लेख्दैन। लेख्न चाहँदैन। लेख्न सक्दैन। राज्यको चौथो अङ्गका रुपमा सम्मान गरिएको मिडियाका साहु-सम्पादकहरु अर्को अङ्गकोमा जानु न्युजको हिसाबले महत्त्वकै कुरा हो। तर… Continue reading
टिकटकको भाइरल भिडियो : ‘सिआइडी’ले पठाओ राइडरलाई चिट काटेको हो?
केही दिनअघिदेखि टिकटकमा एउटा भिडियो खुबै भाइरल भएको छ। भिडियोमा सादा पोशाकमा रहेकी एक महिलाले एक स्कुटर चालकको चिट काट्दै गरेको देखिन्छ। एक मिनेट ३८ सेकेन्डको यो भिडियोमा ‘बिचरा पठाउ दाइ’, र ‘हाम्रो नेपालमा के हुँदैछ, cid रे, यसरी चिट काट्न पाइन्छ???’ लेखिएको छ। यसबारे नेपालफ्याक्टचेकमा फ्याक्टचेक भइसकेको छ। छुटाउनु भएको भए यता हेर्न सक्नुहुन्छ।
रवि लामिछाने प्रकरणमा चुकिरहेको राज्य, अनि साथसाथै मिडिया
राजन अधिकारी/@ADH_RAJAN रवि लामिछानेको नेपाली नागरिकता सम्बन्धी विवाद संसद सदस्य हुन मिल्ने कि नमिल्ने विषयलाई केन्द्रमा राखेर सर्वोच्च अदालतको संवैधानिक इजलासले टुंग्याइसकेको छ। रवि अहिले न सांसद छन्, न सरकारमा छन्। दलगत रुपमा उनी सभापति रहेको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले प्रचण्ड सरकारलाई समर्थन गरिरहेको अवस्था छ जुन उनी सांसद हुँदैदेखिको निरन्तरता हो। जहाँसम्म राहदानी सम्बन्धी विवाद… Continue reading
कोर्ट रिपोर्टिङको बिजोग भाग २ : रविको नागरिकताबारे सर्वोच्चको आदेश पढ्न नजान्दा ‘नागरिक’ यसरी चुक्यो
नेपाली मिडियामा कोर्ट रिपोर्टिङ कति सतही रुपमा गरिन्छ, फैसलामा हुँदै नभएको कुरालाई कसरी समाचार बनाएर लेखिन्छ भन्ने बारे ब्लग लेख्ने जमर्को गर्दै गर्दा पहिलो भागमा तपाईँले बालबालिकासम्बन्धी मुद्दामा नजिर बन्ने गरी सर्वोच्च अदालतको बृहत् पूर्ण इजलासले गरेको फैसला बुझ्दै नबुझी नेपालप्रेसले कसरी समाचार लेखेको थियो भन्ने बारे लेखिएको ब्लग छुटाउनुभएको भए यहाँ क्लिक गरी पढ्नुस्। … Continue reading
कोर्ट रिपोर्टिङको बिजोग : फैसला नबुझी कसरी समाचार लेखिन्छ, हेर्नुस् ‘नेपालप्रेस’को नमूना
२०२३ मार्च १५ मा नेपालप्रेसको ट्विटर ह्यान्डलबाट एउटा ट्विट भयो, जसमा लेखिएको थियो- ‘जघन्य र गम्भीर कसूरका आरोपी नाबालिग पुर्पक्षका बेला परिवारसँग बसेको समयलाई पनि सजायसरह घटाउनू’। यो ट्विटमा एउटा समाचारको लिङ्क थियो जसको शीर्षक थियो- ‘११ वर्षे बालकलाई हत्यारा ठहर गर्ने फैसलाले पूर्ण वृहत इजलाससम्म पुगेको सर्वोच्च अदालत’। मुख्य हेडलाइनको मुनि ट्विटमा लेखिएकै कुरा… Continue reading
उपराष्ट्रपति निर्वाचनबारे ‘सेतोपाटी’ समाचार : बिहान ३ जना उम्मेदवार, साँझ ४ जनाको मतपरिणाम
आज भएको उपराष्ट्रपति निर्वाचनमा रामसहायप्रसाद यादव निर्वाचित भएका छन्। उनी बारा-२ बाट जनता समाजवादी पार्टीबाट निर्वाचित प्रतिनिधिसभा सदस्य थिए। यसपालि उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनमा भद्रगोल गरियो। सुरुमै प्रमुख निर्वाचन आयुक्तले महिलाको मात्र उम्मेदवारी दर्ता गर्न निर्देशन दिएको समाचार मिडियाले राखे। तर त्यस्तो समाचार राखेको भोलिपल्ट पुरुषको उम्मेदवारी दर्ता भएको समाचार त्यही मिडियामा आए। यसबारे ब्लग छुटाउनु भएको… Continue reading
सन्दीपको नाममा नभएको विश्व रेकर्ड बनाइदिने मिडिया जसले गल्ती स्वीकारेन
१२ खेलमा ११ जितका साथ अविश्वसनीय रुपमा एकदिवसीय क्रिकेट विश्वकपको ग्लोबल क्वालिफायर्समा पुग्ने क्रममा फ्यानहरु भावुक हुनु स्वभाविक हो। तर फ्यान मात्र होइन, नेपाली मिडिया पनि यति साह्रो भावुक भइदिएछन् कि हुँदै नभएको कुरा पनि समाचारका रुपमा लेख्न पछि परेनन्। हिजो एउटा त्यस्तै घटना भयो। युएईविरुद्धको हिजोको खेल नेपालले डकवर्थ लुइस नियम अनुसार जित्यो। तर… Continue reading
उपराष्ट्रपति चुनावको नसुल्झिएका पाँच रहस्य !
भोलि चैत ३ गते उपराष्ट्रपति छान्न मतदान हुँदैछ। यसका लागि निर्वाचन आयोगले प्रतिनिधि सभाका सदस्यहरुले प्रयोग गर्ने रातो रङको र प्रदेश सभाका सदस्यहरुले प्रयोग गर्ने हरियो रङको फोटोसहितको नमूना मतपत्रसमेत सार्वजनिक गरिसकेको छ। नमूना मतपत्रका अनुसार उपराष्ट्रपति पदका लागि तीन महिला र एक पुरुषबीच प्रतिस्पर्धा हुनेछ। हो, यो नसुल्झिएको रहस्य यही उम्मेदवारीमा छ।
के हो लक्ष्मी बैँकका देशभरका खाता बन्द गर्न अदालतले आदेश दिएको भनिएको समाचारको तथ्य?
के तपाईँले पनि लक्ष्मी बैंकका सबै खाता बन्द गर्न अदालतको आदेश, अन्य बैंकहरूसँग सम्बन्ध बिच्छेद, बचतकर्ताको पैसा के होला जस्ता सनसनीपूर्ण शीर्षक राखिएको पोस्ट सामाजिक सञ्जालमा देख्नुभएको छ? यस्ता पोस्ट केही दिनदेखि भाइरल भइरहेको छ। तर नझुक्किनुस्, यी खबर भ्रामक छन्। हजारौँ सर्वसाधारण र संस्थाको रकम रहेको बैँकका बारेमा यस्ता सूचना संवेदनशील हुन्छन्। त्यसैले नेपालफ्याक्टचेकमा… Continue reading
शपथमा ‘प्रतिज्ञा’ हैन ‘प्रतिक्षा’ गर्ने राष्ट्रपति
आजदेखि देशले नयाँ राष्ट्रपति पाएको छ। रामचन्द्र पौडेल गणतन्त्र नेपालका तेस्रो राष्ट्रपतिको कार्यभार सम्हालेका छन्। कार्यभार सम्हाल्नुअघि उनले कामु प्रधान न्यायाधीश हरिकृष्ण कार्कीबाट शपथ लिए। शपथ लिने समारोहको टेलिभिजनमा लाइभ हेरिरहेका दर्शकले भने रमाइलो दृश्य हेर्न पाए।
मुस्ताङको बौद्ध कलेजसम्बन्धी समाचारमा ‘कान्तिपुर’ले गरेको तथ्यगत त्रुटि
पछिल्लो समय मुस्ताङमा बौद्ध कलेज खोल्न लागेको विषय चर्चामा रहेको छ। २०७९ फागुन १८ गते ‘कान्तिपुर’ राष्ट्रिय दैनिकको पहिलो पृष्ठमा ‘मुस्ताङको निषेधित क्षेत्रमा बौद्ध कलेज खोल्न भारत अग्रसर’ शीर्षकमा समाचार छापिएपछि त्यसबारे विवाद बढेको हो। समाचारमा त्यहाँको फल्याक क्षेत्रमा बौद्ध कलेज स्थापना गर्न लागिएको र सो ठाउँ निषेधित क्षेत्र रहेको दावी गरिएको छ। तर कान्तिपुरमा… Continue reading
रवि लामिछानेविरुद्धको मुद्दामा ३३ पेजको आदेशको पूर्णपाठ सजिलै बुझ्नुस् १२ बूँदामा
सर्वोच्च अदालतले रवि लामिछानेविरुद्ध परेको मुद्दामा माघ १३ गते गरेको आदेशको पूर्ण पाठ एक महिना नाघेपछि आज सार्वजनिक गरेको छ। यो त्यही आदेश थियो जसका कारण बहालवाला उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्रीको पद मात्रै हैन चितवनबाट सांसद निर्वाचित भएको हैसियत समेत गुमाउन परेको थियो। ३३ पेजको यो आदेशको पूर्णपाठलाई सजिलै बुझ्नका लागि १२ बूँदा यहाँ प्रस्तुत छ।
के मेस्सीले विश्वकप विजेता टोलीका सहकर्मीलाई ३५ वटा गोल्डेन आइफोन उपहार दिएका हुन्?
अर्जेन्टिनी फुटबल स्टार लियोनल मेस्सीले विश्वकप विजेता टोलीका सहकर्मी र स्टाफहरुलाई आफ्नो तर्फबाट ३५ वटा गोल्डेन आइफोन उपहार स्वरुप दिए। के तपाईँले पनि यस्तै खबर पढ्नु भएको छ। अहिले सामाजिक सञ्जालमा यो खबर भाइरल भएको छ। भाइरल खबरमा मेस्सीले विश्वकप २०२२ को उपाधि विजेता टिममा रहेका सहकर्मीहरुलाई उनीहरुको नाम र अर्जेन्टिनाको झण्डासमेत कुँदिएको करिब २… Continue reading
प्रदेशको नाम : कोशी कि कोसी ? वाग्मती कि बागमती ?
अन्ततः हिजो बल्ल नेपालका सातै प्रदेशको न्वारन सकिएको छ। पहिलो प्रदेश सभाले कार्यकाल पूरा गरेर नयाँ प्रदेश सभा बनेपछि मात्र प्रदेश १ को नाम कोशी राखियो। सात प्रदेशमा कोशी, बागमती, गण्डकी, लुम्बिनी र कर्णाली पहिलेकै अञ्चलका नाम रहे भने सुदूरपश्चिम त्यतिबेलाको विकास क्षेत्रको नाम थियो। मधेश प्रदेशले मात्रै पहिचानका आधारमा नाम राख्यो। हिजो प्रदेश १… Continue reading
मन्त्रीको राजीनामा स्वीकृत कसले गर्यो? संविधानमा छैन, मिडिया आफैले !
आइतबार अनलाइन मिडिया चहार्नुभएको भए एउटा समाचार देख्नुभयो होला- राप्रपाका मन्त्रीहरुले दिएको राजीनामा स्वीकृत भएको छ। पत्याउनु भो ? वास्तवमा यो सही होइन। नेपालको संविधानमा मन्त्रीहरुको राजीनामा स्वीकृत/अस्वीकृत गर्ने प्रावधानै छैन। समाचार लेख्नेले संविधान नपढ्नाले यस्तो हालत भएको हो। संविधान मै नभएको कुरा लेखेपछि राजीनामा स्वीकृत पनि मिडियाले नै गरेको मान्नु पर्यो !
मिडियाले लुकाएको सर्वोच्चको एउटा आदेश- कुनै पनि सञ्चार माध्यममा मादक पदार्थको प्रचारप्रसार नगर्नू, नगराउनू !
तपाईँहरुले आजका अनलाइन मिडियाहरु हेर्नुभयो भने थुप्रै समाचार पढ्न पाउनु हुन्छ। तर एउटा समाचार भने सबैजसोले लुकाएका छन्। किनभने त्यो समाचारले सीधै मिडिया साहुहरुको आम्दानीमा असर गर्छ। तर असर गर्छ भन्दैमा राज्यको एउटा अङ्ग (न्यायपालिका) को जनस्वास्थ्य सम्बन्धी महत्त्वपूर्ण आदेशलाई चौथो अङ्गको रुपमा मान्यता दिइएको मिडिया जगतले लुकाउन त पाइएन नि। लुकाउँदैमा फेरि थाहा नहुने… Continue reading
भ्रममा नपर्नुस्, ग्यास सिलिन्डरमा ‘एक्सपायरी डेट’ हुँदैन
के तपाईँले पनि ग्यास सिलिन्डरमा एक्सपायरी डेट कसरी हेर्ने भन्ने कुरा भर्खरै सामाजिक सञ्जालमा सिक्नुभयो ? नेपाली कांग्रेसका सांसद चन्द्र भण्डारीको निवासमा ग्यास चुहिएर भएको भनिएको आगलागीपछि फेसबुकमा ग्यास सिलिन्डरमा एक्सपायरी डेट अर्थात् म्याद गुज्रने मिति लेखिएको हुने भन्दै त्यो हेर्न सिकाउने गरी विभिन्न पोस्टहरु भाइरल भएका छन्। तपाईँको फेसबुक फिडमा पनि पक्कै त्यो आइपुग्यो… Continue reading
सेनाको कीर्तिमानको समाचारमा राससले मिडियाकै मादल यसरी बजाइदिएछ
आज शिवरात्रि, सेना दिवस पनि। सेना दिवसको दिन सैनिक मञ्च टुँडिखेलमा रमझम हुने गर्छ। यसपालि अलि फरक गरेछ सेनाले। ५५५ वटा मादल एकैचोटी बजाएर विश्व कीर्तिमानै राखेको भन्दै मिडियाहरुमा समाचार आयो। अधिकांश मिडियामा त्यो समाचार सरकारी समाचार एजेन्सी राष्ट्रिय समाचार समिति (रासस)ले पठाएको रहेछ। तर राससको समाचार आँखा चिम्लेर हाल्दा राससले मिडियाकै मादल बजाइदिएको जस्तो… Continue reading
के नेपालीहरु विश्वकै सबैभन्दा ‘ग्वाँजे’ हुन्? हाम्रो आइक्यू विश्वमा सबभन्दा कम हो?
नेपालीहरु विश्वकै सबैभन्दा ‘ग्वाँजे’ हुन्। नेपालीहरुको आइक्यु विश्वकै सबैभन्दा कम छ। सबै देश हामीभन्दा माथि छन्। १९९ देशमा सबैभन्दा लास्टमा हामी छौँ। के तपाईँहरुले पनि सामाजिक सञ्जालमा यस्तै दावीसहितका पोस्टहरु देख्नुभएको छ र पत्याउनु भएको छ ? हामी त खत्तमै रहेछौँ भनेर दुःखी हुनुभएको छ? पख्नुस्, यस्तो रे भनेर विचार बनाइहाल्नुअघि पहिला यो पढ्नुस्। सामाजिक… Continue reading
रवि प्रकरणको अर्को पाटो
–राजन अधिकारी @ADH_RAJAN – रवि लामिछाने नागरिकता प्रकरणले नेपाल राज्यलाई पूर्ण रुपमा नाङ्गो बनाइदिएको छ। नागरिकता जस्तो अति संवेदनशील विषयमा समेत नागरिक र स्वयं राज्यका सबै तहमा कुन स्तरको बुझाइको दरिद्रता थियो/छ भन्ने छर्लंग पारिदिएको छ। नेपाल देश नै होइन भन्ने कि जस्तो देखिन/ बुझिन थालेको छ। तीनतिर खुल्ला सीमानाको कारण को देशभित्र छ, को… Continue reading