लक्ष्मीपूजाको भोलिपल्ट बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठक (२०८० कात्तिक २७ गते) बारे जानकारी दिँदै नेपाल सरकारका प्रवक्ता तथा सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्री रेखा शर्माले टिकटक बन्द गर्ने निर्णय गरेको जानकारी दिइन्। त्यसको भोलिपल्टै नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले सबै इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरु र मोवाइल सेवा प्रदायकहरुलाई टिकटकको पहुँचमा तत्काल रोक लगाउन सूचना पनि जारी गर्यो। टिकटक बन्द गर्ने… Continue reading
टिकटकमा प्रतिबन्धको अर्को पाटो : हजुरआमाहरु माथि अन्याय भयो
स्वेच्छा राउत – मैले मेरा हजुरआमाहरूलाई सबैभन्दा खुसी गीत गाउँदै गर्दा वा नाच्दै गर्दा देखेकी छु। घरको आमा असारे वा काठे भाका दङ्ग पर्दै गाउनु हुन्थ्यो। केही वर्षअघि सम्म उहाँले निस्फिक्री भाका हालेको दृश्य भिडियोमा कैद गर्थ्यौँ। उहाँ केही धकाउँदै भन्नुहुन्थ्यो – ‘नखिच् न! लाज हुन्छ।’ यद्यपि भिडियोमा आफैलाई हेर्दाको थोरै लाज अनि धेरै खुसी… Continue reading
टिकटकमाथिको प्रतिबन्ध संविधान प्रदत्त स्वतन्त्रताको गम्भीर उलङ्घन : ३० सरोकारवाला संस्था/व्यक्तिको संयुक्त विज्ञप्ति
नेपालमा लोकप्रिय सामाजिक सञ्जाल टिकटकलाई पूर्ण प्रतिबन्ध लगाउने वि.सं. २०८० कार्तिक २७ गते बसेको नेपाल सरकार, मन्त्रिपरिषद्को निर्णयप्रति हामी गहिरो चिन्ता र निराशा व्यक्त गर्दछौं । मन्त्रिपरिषद्को यो निर्णय अत्यन्तै असामयिक र निरङ्कुश रहनुका साथै यसले लोकतन्त्रको आधारभूत सिद्धान्तमाथि गम्भीर प्रहार भएको तथा नागरिक स्वतन्त्रता र विधिको शासनलाई कमजोर बनाउने निष्कर्ष हाम्रो छ । अभिव्यक्ति… Continue reading
बजगाइँको अन्तर्वार्ताको यो भिडियो कता हरायो ? जनता जान्न चाहन्छ
अलि अगाडि तपाईँले ब्लग पढ्नुभएकै होला- ‘क’बाट कछुवा, ‘ख’- खरायो, ‘नागरिकन्युज’को यो समाचार कता हरायो? यति बेलासम्म त्यो हराएको समाचार हराएको हरायै छ। कन्टेन्ट हराउने यो रोग अनलाइनमात्र होइन, अब टेलिभिजनमा पनि सरेको छ। केही अघि स्पेस फोर के टेलिभिजनबाट प्रसारण भएको एउटा प्रोमो नै हराएको थियो। खैर त्यसबारे सम्बन्धित टेलिभिजनले नै प्रष्ट पारिसकेको छ… Continue reading
नोबल विजेता अमर्त्य सेनको मृत्युको झुटो खबरमा यसरी फँसे भारतीय मिडिया
हिजो दिउँसोतिर तपाईँले सामाजिक सञ्जाल नचलाउनुभएको भए ठीकै गर्नुभयो। किनभने त्यहाँ जिउँदै एक जना व्यक्तित्वको मृत्यु भएको झुटो खबर फैलिएर पनि बेलुकासम्ममा जिउँदो बनाइसकिएको थियो। भारतीय मिडिया यो बतासे खबरमा फँसे पनि नेपाली मिडियाले भने हतार गरेको देखिएन। यद्यपि सोसल मिडियामा भने केहीले श्रद्धाञ्जलि लेख्न भ्याइसकेका थिए। कसरी फँसे त भारतीय मिडिया ?
अनमोल केसीलाई पत्रकारहरुले नर्भिक अस्पतालमा भर्ना गराए, प्रहरीले चैँ चिरायुमा
पक्राउ परेर हिरासतमा राखिएका व्यक्तिलाई अस्पताल भर्ना गर्नुपर्यो भने कसले गर्छ? पक्कै पनि प्रहरीले ! तर शनिबार अचम्म भयो। सब मिडिया मिलेर प्रहरीको हिरासतमा रहेका अनमोल केसीलाई थापाथलीको नर्भिक अस्पतालमा भर्ना गराए। अनलाइनखबर, सेतोपाटीदेखि अरु धेरै भुरेटाकुरे अनलाइनले अनि अस्ति भर्खर बन्द गरेर अब सुध्रिन्छु भनेर फर्कीआएको रुटिन अफ नेपाल बन्दले समेत अनमोललाई नर्भिक अस्पतालमा… Continue reading
अनमोल केसी पक्राउ पर्दा देखा परेका ‘१० पैसे’ अनलाइन :)
हिरो अनमोल केसी हिजो पक्राउ परेको खबर आयो। फिल्ममा त धेरै पटक पक्राउ परेका थिए, तर समाचार चाहिँ फिल्मको हैन, साँच्चिकै हो रे भनेर अनलाइनहरु पढ्दा थाहा पाइयो। खासमा एउटा अनलाइन पढेर सबै जानकारी पाउन पाए अरु अनलाइनहरु चहार्नै पर्दैन थियो। तर के गर्नु, हाम्रा अनलाइनहरु त्यस्ता छैनन्। एउटा मात्र पढेर कुरा बुझिन्न, धेरै वटा… Continue reading
‘क’बाट कछुवा, ‘ख’- खरायो, ‘नागरिकन्युज’को यो समाचार कता हरायो?
सानोमा एउटा बालगीत निकै चलेको थियो- ‘क’बाट कछुवा, ‘ख’- खरायो, खरायोको सिङ छैन, कता हरायो ! पछि यो गीत रिमिक्स गरेर नयाँ पनि बनाइयो। अब यसैलाई थोरै पत्रकारिताको टोन दिएर नयाँ रिमिक्स गराएर हेडलाइन हालेको। कुरो बुझेपछि तपाईँले पनि हेडलाइनमा झैँ गीत गाउन सक्नुहुन्छ। सबैभन्दा पहिला नागरिकन्युजको यो लिङ्कमा क्लिक गर्नुस् – https://nagariknews.nagariknetwork.com/economy/1306391-1695876474.html केही खुल्यो… Continue reading
हाम्रा साना न्युजरुम एआईले जोगाउन सक्ला त ?
संसार भरका दुई हजार भन्दा बढी खोज पत्रकारहरु अहिले स्वीडेनको गोथनबर्गमा भेला भएका छन्। यहाँ आजदेखि इन्टरन्यासनल इन्भेस्टिगेटिभ जर्नलिजम कन्फ्रेन्स हुँदैछ। यसैमा सहभागी हुन म पनि केही साथीहरुसँग यहाँ आएको छु। कन्फ्रेन्स सुरु हुनुभन्दा एक दिनअघि प्रि-कन्फ्रेन्स डे थियो र मुख्य विषय थियो एआई। अनि त्यसैको एउटा सेसन थियो- एआईले साना न्युजरुम कसरी बचाउन सक्छ… Continue reading
मिडिया हाउसको लबिङले काम गरेन, रक्सीको विज्ञापन राख्न नपाउने अन्तरिम आदेश कायमै
कानुनमा स्पष्ट उल्लेख भए पनि रक्सीको विज्ञापनलाई ‘चोर बाटो’बाट अनुमति दिलाइ पाउन मिडिया हाउसहरुले गरेको लबिङ खेर गएको छ। भदौ २५ गते न्यायाधीशद्वय ईश्वरप्रसाद खतिवडा र हरिप्रसाद फुँयालको इजलासले न्यायाधीश नहकुल सुवेदीले दिएको अन्तरिम आदेशको निरन्तरता हुने आदेश गरेको छ। उक्त अन्तरिम आदेश खारेज गर्न नेपाल विज्ञापन संघले रिट हालेको थियो। पछिल्लो पटक तीन वटा… Continue reading
आर्थिक पत्रकारिताको बिजोग : लेख्नेले नै समाचार नबुझे पछि…
नेपाल राष्ट्र बैँकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको ग्रेड अहिले समाचारको विषय बनेको छ। अमेरिकाको ग्लोबल फाइनान्स पत्रिकाले प्रत्येक वर्ष विश्वका केन्द्रीय बैंकका प्रमुखहरुको ग्रेडिङ सार्वजनिक गर्ने गरेको रहेछ। एउटाले सोसल मिडियामा छ्यास्स केही लेखिदिएपछि आर्थिक पत्रकारिता गर्ने अनलाइनहरुले त्यसमा समाचार बनाउन थाले। तर, समाचार लेख्नेले नै समाचार नबुझेपछि कस्तो हालत हुन्छ? आउनुस् केही नमूना हेरौँ।
सेप्टेम्बर ११ को यो फोटोभित्र लुकेको रहस्य
यो फोटो सम्झनुभएको छ ? २२ वर्षअघि आज अर्थात् सेप्टेम्बर ११ का दिन वर्ल्ड ट्रेड सेन्टरमा भएको आतंकवादी आक्रमणपछि त्यो गगनचुम्बी भवनबाट हाम्फाल्दै गरेको फोटो हो यो। फोटो पछाडिको कथा झन् रोचक छ, फोटो खिच्ने फोटोग्राफर आफै एउटा इतिहास हुन्, आलोचना पनि चर्को खेप्नु पर्यो यो फोटोले, हाम्फाल्ने को हो भनेर पत्ता लगाउन पत्रकारहरुलाई कति… Continue reading
अकस्मात् हराएको ‘नेपाली मिडियामा चीनको प्रभाव’सम्बन्धी रिपोर्ट, के-के संशोधनपछि पुनः प्रकाशित भयो?
गएको अगस्त ४ तारिखमा पहिला ट्विटरको नामले चिनिने एक्समा @CsifNepal ह्यान्डलबाट एउटा ट्विट गरियो जसमा लेखिएको थियो- CESIF को अध्ययनमा पछिल्लो समयमा चीनको फेरिदो नेपाल नीति र त्यसको कार्यान्वयनमा चीनले कसरी मिडियालाई प्रयोग गरिरहेको छ र बद्लिदो भूराजनीतिक परिदृश्यमा नेपालमा त्यसको प्रभाव कस्तो छ भनेर विश्लेषण गरिएको छ। यो ट्विट खासै धेरै फैलिएको थिएन। यो… Continue reading
बालेनलाई सन्तान लाभको बधाई, तर मिडिया के भा’का ?
नलगाइएको आगो सल्किएर हैरान छ अहिले मिडिया र सोसल मिडियामा। यसको केन्द्रमा छन् काठमाडौँ महानगरपालिकाका मेयर बालेन शाह। हिजो राति उनले फेसबुकमा लेखेको एउटा स्टायटस यति छिटो फैलियो कि मूलधारका मिडियाले आफ्नो हैसियत प्रष्ट देखाए। बालेनले राति ९ बजेर २१ मिनेटमा ‘सिंहदबारमा आगो लगाइदिन्छु, याद राख चोर सरकार’ भनेर के लेखेका थिए, मिडिया त्यसलाई कपिपेस्ट… Continue reading
अब विदेशमा रहेका नेपालीले मतदान गर्न पाउँछन् त? के छ नयाँ मस्यौदामा?
निर्वाचन आयोगले निर्वाचन व्यवस्थापन विधेयकका बारेमा जानकारी दिँदै एउटा कार्यक्रम गरेपछि हिजोदेखि एउटा नयाँ बहस सुरु भएको छ। नयाँ कानुनमा विदेशमा रहेका नेपालीले पनि मतदान गर्न पाउने व्यवस्थाबारे उल्लेख छ। तर, हाललाई यो निर्वाचन आयोगले मस्यौदा मात्रै गरेको विषय हो। यसलाई प्रतिनिधि सभा र राष्ट्रिय सभाले आ-आफ्नो प्रक्रियामा लगेर पारित गर्न बाँकी छ। पारित भएपछि… Continue reading
अल्छी पत्रकारिताको परिणाम : ‘पूर्णपाठ’ भन्दै पाठकलाई यातना
ललिता निवास प्रकरणमा हिजो सरकारी वकिलको कार्यालयले अभियोग पत्र अदालतमा दर्ता गर्यो। यो समाचार त तपाईँले हिजो मिडियामा देखिसक्नुभयो नै होला। तर त्यो अभियोग पत्रमा खास कुरा के के छ भन्ने तपाईँलाई थाहा छ ? तपाईँहरु मध्ये थोरैलाई मात्र यसबारे जानकारी होला। किनभने यो सब बुझिने गरी कसैले लेखेकै छैन। कसैले लेखेकै भए पनि तपाईँको… Continue reading
फ्याक्ट चेक : धरान पस्न लागेको र्याली भन्दै भाइरल भएको फोटो वीरगञ्जको पुरानो रथयात्राको
के तपाईँले पनि धरानमा भइरहेको गोरु काण्ड, त्यहाँ हुन लागेको र्याली अनि लगाइएको २४ घण्टे निषेधाज्ञाको समाचारका बीच धरान पस्न लागेको र्याली भन्दै साम्प्रदायिक सद्भाव भड्किने खालका क्याप्सन लेखी झण्डा बोकेका थुप्रै मानिस हिँड्दै गरेको फोटो सामाजिक सञ्जालमा देख्नुभएको छ? यो फोटो भाइरल भएको छ शनिबार दिउँसोदेखि। पत्याउनु भयो? पख्नुस्, फोटो सही हो। तर त्यसको… Continue reading
असंवेदनशील पत्रकारिता : आत्महत्या प्रयासको समाचार बनाउन होडबाजी
शनिबार नेपाली अनलाइन मिडियाहरुमा एउटा होडबाजी देखियो, आत्महत्या प्रयासको समाचार कसले पहिला दिने, कसले बढीभन्दा बढी कुरा खुलाएर छरपष्ट पार्ने। उनीहरु को सबभन्दा असंवेदनशील हुने भन्ने दौडमा थिए। जाने बुझेका पत्रकारहरुले नै आफ्नो अनलाइनमा यस्तो व्यवहार देखाएपछि झन् सामाजिक सञ्जालको भीडको त के कुरा गर्नु! उसै पनि एउटा सद्दे मान्छेलाई विचलित बनाउने गरी आएका हुन्छन्… Continue reading
फ्याक्ट चेक : के हो ‘गोरु खाने धराने’ भन्दै हड्डी टोक्दै गरेको भाइरल फोटो/भिडियोको तथ्य?
सामाजिक सञ्जालमा अहिले एउटा फोटो भाइरल भएको छ जसमा एक महिला ठूलो हड्डी टोक्दै गरेको देखिन्छ। फोटोको साथमा ‘गोरु खाने धराने’ क्याप्सन लेखिएको छ। केही दिनअघि धरानमा गोरु मारेर खाएको विषय सामाजिक सञ्जालमा चर्चाको विषय बनिरहेकै पृष्ठभूमिमा यो फोटो पनि भाइरल भएको हो। तर हाम्रो तथ्य जाँचमा ती महिलाको फोटो गलत दावीका साथ भाइरल भएको… Continue reading
फ्याक्ट चेक : पानी पिएको आरोपमा कुटिएका दलित विद्यार्थीको मृत्यु? भाइरल खबरको तथ्य यस्तो
शिक्षकका लागि राखेको पानी पिएको आरोपमा एक दलित विद्यार्थीलाई पिटियो र उनको मृत्यु भयो। के तपाईँले पनि यस्तो खबर सामाजिक सञ्जालमा देख्नुभएको थियो? यस्तो दावी गरिएको एउटा तस्बिरसहितको पोस्ट अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भइरहेको छ। यसबारे नेपालफ्याक्टचेकले फ्याक्ट चेक गरेर अर्कै सन्दर्भको फोटो राखेर भ्रामक दाबी गरेको निश्कर्ष निकालेको छ। हेर्नुस् विस्तृत विवरण