टेलिभिजन पत्रकार दिलभूषण पाठक न्यूज २४ टेलिभिजनको प्रधानसम्पादकमा नियुक्त भएको सूचना देख्नुभयो? हो, हो मैले फेसबुकमा देखेँ भन्ने लाग्यो ? अझ चर्चित व्यक्तित्वहरुले नै हिजोदेखि धमाधम उनको फेसबुक पोस्टमा बधाई तथा शुभकामना दिइरहेको देख्नुभयो ? पख्नुस् त। धेरैले कमेन्ट गर्दैमा र नाम चलेका व्यक्तिहरुले बधाई दिँदैमा त्यो सूचना सही हुन्छ भन्ने छैन। नेपालफ्याक्टचेकले गरेको फ्याक्ट… Continue reading
फेसबुकमा @highlight आतंक : अहँ, यस्तो लेख्दैमा आइडी ह्याक हुने/नहुने थाहा हुन्न
फेसबुक कमेन्टमा @highlight लेख्दा अक्षर नीलो भयो भने फेसबुक आइडी बलियो र कसैले ह्याक गर्न नसक्ने दावीसहितका पोस्टहरु भाइरल भएका छन्। धेरैले यस्ता पोस्ट गरेका छन् र त्यसमा सयौँ कमेन्टहरु देखिन्छन्। तर हाम्रो तथ्य जाँचमा यो दावी मिथ्या भएको देखियो। फेसबुकमा कमेन्ट गर्दैमा ह्याक हुने/नहुने थाहा हुँदैन। फेसबुकको यो फिचरले कमेन्ट गर्ने केही साथीहरुलाई नोटिफिकेसनसम्म… Continue reading
माघ १९ सम्झना : समाचार बज्दाबज्दै सेना कन्ट्रोल रुममा पसेपछि…
किरण कौशल – २०६१ माघ १९ को शाही घोषणाद्वारा देशमा राजा ज्ञानेन्द्रको प्रत्यक्ष शासन सुरु हुनासाथ सङ्कटकाल घोषित गर्दै समग्र सञ्चार क्षेत्रमाथि आक्रमण गरियो। यसबाट पाल्पाका एफएम रेडियोहरू पनि अछुतो रहेनन्। माघ १९ गते बिहान उक्त घोषणा रेडियो नेपाल र नेपाल टेलिभिजनमार्फत् देशभर प्रसारण भएपछि पाल्पामा एफएम रेडियोका कार्यालय वरिपरि सुरक्षा फौज तैनाथ गरिए। १२… Continue reading
फ्याक्ट चेक : के मेयर बालेन शाहले ‘मार्छन् भने मारुन्’ भनेका हुन् ?
केही दिनदेखि काठमाडौँका मेयर बालेन शाहले ‘मार्छन् भने मारुन’ भन्दै गरेको एउटा भिडियो क्लिपसहितको फेसबुक रिल्स भाइरल भइरहेको छ। हाम्रो तथ्य जाँचले देखायो- तीन वर्ष पहिले बालेन मेयर निर्वाचित नहुँदै फरक प्रसंगमा बोलेको कुरालाई अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल बनाइएको हो।
फ्याक्ट चेक : के फुलब्राइट स्कलरसिप पाउन ४० वर्षभन्दा कम उमेर हुनुपर्छ?
अमेरिकामा अध्ययन गर्न अमेरिकी सरकारले उपलब्ध गराउने फुलब्राइट स्कलरसिप पाउन ४० वर्षभन्दा कम उमेर हुनुपर्ने दावीसहितका समाचार मिडियामा आएका छन्। तर हाम्रो तथ्य जाँचले ती दावी मिथ्या देखियो। फुलब्राइट स्कलरसिपमा उमेर हद तोकिएको छैन।
भारतीय दूतावासले पत्याएका र नपत्याएका मिडिया (भाग २)
हेडलाइन हेर्ने बित्तिकै भाग १ चाहिँ खै भन्ने लाग्न सक्छ। त्यसको बारेमा जानकारी सबैभन्दा पुछारमा छ। अहिलेलाई भाग २ सुरु गरौँ। जनवरी २६ नेपाली मिडियाका लागि सानोतिनो दशैँ नै हो। दशैँमा शुभकामना विज्ञापन पाए जस्तै नेपाली मिडियाले भारतीय दूतावासबाट एउटा फूल पेज विज्ञापन पाउँछन्- त्यहाँको गणतन्त्र दिवसको उपलक्ष्यमा। बरु नेपाली गणतन्त्र दिवस आउँदा खासै चासो… Continue reading
निर्वाचन आयोगभन्दा छिटो हुन खोज्दा चिप्लिएका मिडिया
निर्वाचन आयोगले राष्ट्रिय सभाको हिजो भएको निर्वाचनको आधिकारिक परिणाम सार्वजनिक गर्नुअघि नै केही अनलाइन मिडियाले परिणाम सार्वजनिक गरेको थियो। ठीकै परिणाम सार्वजनिक गरे त ठीकै पनि हुन्थ्यो होला, तर परिणामै गलत हुने समाचार पो आयो। कुरो कांग्रेसका कृष्णप्रसाद सिटौलाको हो, जो प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा पराजित भएका थिए। तल्लो सदनको निर्वाचनमा हारिसकेका उम्मेदवार भएकोले धेरैको चासो… Continue reading
हुँदै नभएको प्रदर्शनको ‘समाचार’ बनाउने अनलाइनहरुबाट पत्रकारले सिक्नु पर्ने पाठ
बालेन नेतृत्वको काठमाडौँ महानगरपालिकाले खुलामञ्चमा फुटबल मैदान बनाउन लागेको विरोधमा बाबुराम भट्टराई, रवि लामिछाने, ऋषि धमला लगायतले शुक्रबार प्रदर्शन गरे भन्दै केही अनलाइन मिडियामा फोटोसहितको समाचार आयो। ती समाचारहरुको चर्चा सोसल मिडियामा पनि भयो। ती मिडियाको समाचार पत्याएर हजारौँले फेसबुकमा रियाक्ट गरे, सयौँले कमेन्ट गरे। त्यसो नगर्नेहरुले पनि आफ्नो एक किसिमको विचार बनाए। तर नेपालफ्याक्टचेक… Continue reading
फ्याक्ट चेक : चार वर्ष पुरानो फोटो राखेर खुलामञ्चमा हुँदै नभएको प्रदर्शनको समाचार अनलाइन मिडियाहरुमा
काठमाडौँ महानगरपालिकाले खुलामञ्चमा फुटबल मैदान बनाउने तयारी गरेको विरोधमा शुक्रबार (जनवरी १९, माघ ५) खुलामञ्चमा पूर्व प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराई, रास्वपा सभापति रवि लामिछाने, नेताहरु भीमसेनदास प्रधान, सुमन सायमी, हिसिला यमी, नागरिक अगुवा केदारभक्त माथेमा पत्रकार ऋषि धमला लगायतले प्लेकार्डसहित प्रदर्शनमा उत्रिएको दावीसहित फोटोसहितका समाचार केही अनलाइन मिडियामा आएका छन्। तर हाम्रो तथ्य जाँचले ती फोटो… Continue reading
केटाले केटी कुट्दै गरेको यो भाइरल भिडियो हेर्नुभएको थियो? भएको के रैछ आउनुस् बुझौँ
केही दिनदेखि सोसल मिडियामा दुई वटा भिडियो भाइरल भएको छ- एउटामा डाँडा जस्तो ठाउँमा एउटा केटाले केटीलाई बेस्कन पिट्दै गरेको देखिन्छ। मुनितिर बजार वा मेला जस्तो लागेको देखिन्छ। रातो सुरुवाल लगाएको केटाले केटीलाई कहिले हातले कहिले लात्तैलात्ताले हानिरहेको हुन्छ भिडियोमा। त्यस्तै अर्को भिडियोमा बाटोमा हिँड्दै गरेकी उही केटीलाई त्यो केटाले हातपात गरिरहेको हुन्छ। दुवै भिडियोमा… Continue reading
फ्याक्ट चेक : के यति एयरलाइन्स विश्वकै ‘चढ्न नहुने’, ‘असुरक्षित’ एयरलाइन्सको सूचीमा परेको हो?
यति एयरलाइन्स ‘विश्वकै अति असुरक्षित’, ‘चढ्न नहुने’ एयरलाइन्स कम्पनीको सूचीमा पर्यो। के तपाईँले पनि यस्तो दावी गरिएका पोस्टहरु सामाजिक सञ्जालमा वा अनलाइन मिडियामा देख्नुभएको छ? पख्नुस्, जे लेखिएको छ, त्यही पत्याउनुअघि फ्याक्ट चेक पनि गरौँ। नेपालफ्याक्टचेकले गरेको फ्याक्ट चेकमा यो दावी भ्रामक देखियो किनभने खासै नाम नसुनिएको टिकरन्युजले लेखेको यो समाचारमा उल्लेख गरिएको स्रोतमा भएको… Continue reading
फ्याक्ट चेक : बालेनले गराएको भन्दै भाइरल भएको भिडियो काठमाडौँको होइन बुटवलको
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलको फोटो अंकित एउटा पोष्टर नगर प्रहरीले हटाउँदै गरेको एउटा भिडियो अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल छ। सो भिडियो काठमाडौँको भएको र मेयर बालेन शाहले हटाउन लगाएको दावीसहितका पोस्ट सामाजिक सञ्जालमा भेटिएको छ। तर हाम्रो तथ्य जाँचले भने यो भिडियो काठमाडौंको नभई बुटवलको भएको र बुटवल उपमहानगरपालिकाले नै हटाउन लगाएको पायौँ।
फ्याक्टचेक : के अदालतले करेन्ट चाउचाउको बिक्रीवितरणमा रोक लगाउन आदेश दिएको हो?
के तपाईँले पनि करेन्ट चाउचाउको बिक्री वितरणमा अदालतले रोक लगाउने आदेश दिएको समाचार पढ्नुभएको थियो? यस्तो समाचार नाम चलेकै अनलाइन मिडियाहरुमा पनि आएको थियो। तर समाचारमा दावी गरिए जस्तो कुरा भने होइन रहेछ। नेपालफ्याक्टचेकले यो विषयमा फ्याक्ट चेक गर्दा पत्ता लाग्यो, न ट्रेडमार्क चोरेको भनेर अदालतले फैसला गरेको छ, न बिक्री वितरणमा रोक लगाउने आदेश… Continue reading
के ‘कान्तिपुर’ले लेखे जस्तै सहकारी ठगीमा भ्रष्टाचार मुद्दा लाग्छ?
डिस्क्लेमर : यो ब्लग रवि लामिछाने भगवान हुन्, उनीबाट केही गल्ती हुनै सक्दैन भन्ने सोचले लेखिएको होइन। सहकारी ठगीको विषयमा रवि लामिछाने दोषी देखिन्छन् कि देखिँदैनन् भन्नेतिर पनि यसले केही बोल्दैन। गतिलो प्रमाणसहितको एउटा धारिलो समाचार उनलाई ढाल्न पर्याप्त हुनुपर्ने हो। यो ब्लगमा नेपालको राष्ट्रिय दैनिक ‘कान्तिपुर’मा प्रकाशित समाचारमा लेखिएको एउटा विषयको क्रस भेरिफिकेसन गर्ने… Continue reading
फ्याक्ट चेक : बालकुमारी घटनामा मन्त्री प्रकाश ज्वालाको सचिवालय, ‘गोरखापत्र’ र ‘रातोपाटी’ले गरेको दावी यसकारण गलत
दक्षिण कोरियाको रोजगार अनुमति प्रणाली (इपिएस) को भाषा परीक्षा विवादको क्रममा राजधानीको बालकुमारीमा शुक्रबार (२०८० पुस १३ गते) भएको प्रदर्शनका क्रममा भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्री प्रकाश ज्वाला चढ्ने गाडी आन्दोलनकारीहरुले जलाए। गाडीमा आफू नभएको र आफूलाई छाडेर फर्कँदै गरेको बेलामा रोकेर जलाइएको दावी उनको सचिवालय, उनलाई उद्धृत गर्दै सरकार नियन्त्रित अखबार ‘गोरखापत्र’ र रातोपाटी… Continue reading
सरकारको लाज जोगाइदिने ‘गोरखापत्र’
हिजो त्यत्रो ठूलो घटना भयो राजधानीमा। इपिएस विवादमा झडप हुँदा दुई जना युवकको ज्यान गयो। मन्त्रीको गाडी जलाइयो। शान्तिसुरक्षामा प्रश्न उठ्यो। हुनत हिजै सबैले यो खबर पाइसके। तर यो पक्कै पनि आजको पत्रिकामा फ्रन्ट पेजकै समाचार थियो। तर यस्तो समाचार आयो भने त सरकारलाई ‘लाज’ हुन्छ। त्यसैले सरकारको लाज जोगाइदिन अग्रसर भएछ सरकारी मुखपत्र ‘गोरखापत्र’… Continue reading
काठमाडौँमा दुई जनाको ज्यानै जाने आन्दोलन कसरी भयो? के हो ‘५ च’ विवाद?
शुक्रबार अकस्मात् राजधानीमा उग्र आन्दोलन भएकोले कोटेश्वरबाट ग्वार्को जाने रिङरोडको बाटो बन्द भएको खबर आयो। केही समयपछि मन्त्रीकै गाडी जलाइएको भनियो। लगत्तै एक जना प्रदर्शनकारीको मृत्यु भएको दुःखद खबर आयो। केही समयमै अर्का एक युवकको पनि ज्यान गएको खबर सुनियो। आखिर किन एक्कासी प्रदर्शनकारी-प्रहरी यति उग्र भए? प्रदर्शनकारीहरुको माग के थियो? के हो विवाद? आउनुस्… Continue reading
कान्तिपुर टिभीले रातारात गायब पारेको एउटा समाचार यस्तो छ
कान्तिपुर टेलिभिजनको आधिकारिक वेबसाइट कान्तिपुरटिभी डट कममा सोमबार राति एउटा समाचार राखियो। अरु समाचार जस्तै यो समाचारलाई पनि फेसबुक र ट्विटरमा पनि सेयर गरियो। तर रातारात त्यो समाचारलाई ‘स्यालको सिङ’ बनाइयो। अहिले तपाईँले त्यो समाचारमा क्लिक गर्नुभयो भने कस्तो हुन्छ, यहाँ क्लिक गरी हेर्नुस्। आखिर के थियो त्यो समाचार? किन त्यसरी गायब पारियो? जान्न मन… Continue reading
प्रधानमन्त्रीको ४५ मिनेट लामो सम्बोधनमा ‘म’ ४८ पटक, ‘मैले’ १८ पटक
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को नेतृत्वमा सरकार बनेको पनि एक वर्ष पुगेछ। आज राष्ट्रका नाममा सम्बोधन गरे उनले ४५ मिनेटभन्दा लामो। यस्ता कर्मकाण्डी सम्बोधनमा आफ्ना राम्रा कामको बढाइचढाइ गर्ने, नराम्रा कुरा लुकाउने प्रवृत्ति हुन्छन्, त्यो सबैले थाहा पाएकै कुरा हो। मलाई चाहिँ उनले आफ्नो सम्बोधनमा के के शब्द बढी बोले, त्यो केलाउन मन लाग्यो।
रवि लामिछाने जोडिएको ‘खोया’ फलोअपमा कान्तिपुरले छुटाएका महत्त्वपूर्ण विषयहरु
राजन अधिकारी (@ADH_RAJAN) आज ‘कान्तिपुर’ले फ्रन्ट पेजमा पोखराको सूर्यदर्शन सहकारी स्क्याम बारे ३-३ जनाको संयुक्त रिपोर्टिङ छापेको छ। त्यहाँ जीबी राईको फोटो राखिनुसम्मको औचित्य देखिन्छ किनभने जीबी सो सहकारीका हर्ताकर्ता थिए/हुन्। तर सँगै रवि लामिछानेको फोटो राखिएको मात्रै छैन, सिंगो रिपोर्टिङको केन्द्र नै बनाइएको छ। २ जनाको फोटोसँगै त्यहाँ एक छानबिन समितिको प्रतिवेदनको एउटा पेज/चिर्कटो… Continue reading