Category: साहित्य

-मनीष उप्रेती- साहित्यमा ‘हजार’ नगदका पुरस्कारहरुको पनि खुबै चर्चा हुन्छ भने यो त एक लाख नगदको पुरस्कार। बाह्रखरी बुक्सले गत वर्षदेखि सुरु गरेको एक लाख नगदवाला ‘राष्ट्रव्यापी खुला आधुनिक कथा प्रतियोगिता’ यसपालि ठूलै विवादमा फँसेको छ। खासमा वैशाख १२ मा नै प्रतियोगिताको नतिजा घोषणा हुनु पर्ने थियो, तर लकडाउन भएका कारण दुई महिना पछि सारेर… Continue reading

– गोविन्द बेल्वासे – गरीबहरू खानको लागि सिकार गर्छन्, सम्भ्रान्तहरू रहरले सिकार गर्छन्। विक्रम सम्बत २०३० सालमा तौलिहवाबाट हाम्रो गाउँमा सिडियो सहितको टोली सिकार खेल्न आएको थियो। पूर्व पश्चिम राजमार्ग बन्न सुरू मात्र भएको त्यो अवस्थामा तौलिहवा अहिलेको बुटवलको तुलनामा बढी नै चहलपहल हुन्थ्यो। त्यस समयमा भारतसँग पीच बाटोले नेपाल जोडिएका चार बजार मध्येको एक… Continue reading

-मदनमणि दीक्षित- देवी माधवी ! मदन पुरस्कारद्वारा तिमी पुरस्कत भयौ। तिम्रो द्विरागमन सम्पन्न भयो । इतिहास फर्किएर आएको छ, बढी फराकिलो. बढी जिउँदो र बढी मान भएर । बढी सौम्य, झन् विदुषी उत्सर्गवति-सहनशिला-निष्ठावति र आत्मदर्शी भएर तिमी माधवी फेरि आयौ हजारों वर्षपछि । यसपालिको तिम्रो मन्त्र भने शान्तिमन्त्र हुनेछ । तिमीले देख्ने विमोचन उपन्यासका पिच्छल,… Continue reading

साहित्यमा रुचि राखे पनि साहित्य बुझ्नु मेरो क्षमता बाहिरको कुरो हो। तर पनि सानैदेखि नै मैले महेन्द्रमालामा भएका सबैजसो कविताहरु घोकेर कण्ठस्थ पारेको हुन्थें अनि मौका पाउनासाथ तिनै कविता गुनगुनाइ हाल्थेँ। मैले आजसम्म कविता लेखेको छैन। कथा, निबन्ध, नियात्रा, समालोचना आदि लेखन भन्दा कविता लेखन साहित्यमा सबैभन्दा प्रसिद्ध र सबभन्दा गाह्रो कुरो हो। साहित्य भन्ना… Continue reading

मदन पुरस्कारका लागि झण्डै दुई महिना पहिला ८ वटा श्रेष्ठ पुस्तकको नाम सार्वजनिक हुँदा माइसंसारमा कसले पुरस्कार जित्ला भनी अनलाइन भोटिङ गरिएको थियो। त्यसो त यस्तो अनलाइन भोटिङको भर हुन्न। २०७३ सालमा अनलाइन भोटिङमा ५५ प्रतिशत भोट बुद्धिसागरको फिरफिरेले ल्याएको थियो तर पुरस्कार २ प्रतिशत भोट ल्याएको रामलाल जोशीको ऐनाले जित्यो। २०७४ सालमा पनि २१… Continue reading

—महेन्द्र थुलुङ राई— हाउ जीवनको अक्करे भिरमा पालाम गाउँदै एक भारी घाँस काट्ने दाजु फर्कैदैछु म पनि अक्रमबक्रम जीवन सकेर सात वटा घामको देशबाट। किन–किन ? आजकाल जीवन त्यो अक्करे भिरभन्दा पनि अक्कडो लाग्यो लज्जावती झारभन्दा पनि लज्जा आउन थाल्यो ढुङ्गाको जाली लगाएर छेकेजस्तै

अहिले मिडियामा एक किसिमको हौवा मच्चाइएको छ- विश्वविख्यात नोबेल साहित्य पुरस्कारमा एक जना नेपाली युवकले लेखेको किताब पुग्यो रे। कान्तिपुरको साप्ताहिकदेखि लिएर अङ्ग्रेजी रिपब्लिका दैनिक अनि अनगिन्ती अनलाइनहरुमा यो समाचार छापिएको छ। लेखक राजन थपलिया आफैले आफ्नो किताब नोबेल साहित्य पुरस्कारमा सहभागी हुने भन्दै समाचार शैलिमा लेखिएको इमेल मिडियामा पठाइरहेका छन्। टक्क कपि गर्‍यो र… Continue reading

नेपाल लिटरेचर फेस्टिभलमा आइतबार वाह! गजल भन्दै १५ जनाले आफ्ना गजल सुनाएर दर्शकलाई मन्त्रमुग्ध पारे। केशव भट्टराईले भने, जहाँ चाह्यो उनको त्यहीँ छुन सक्छ अहो यो हावा, अत्याचारी हुँदैछ अझै अगाडि उनले भने, जुधेथ्यो नजर लाग्छ वर्षौँ पहिले अचेल पो यो मान्छे बिमारी हुँदैछ मेरै मुटु चोर्ने तयारी हुँदैछ

वनस्पतिशास्त्री तीर्थबहादुर श्रेष्ठलाई नेपाल साहित्य महोत्सवको उद्‌‌घाटन समारोहमा प्रमुख मन्तव्य दिन लगाइएको थियो। उनले नेपाल र नेपालीको बारेमा केही मननयोग्य भनाई राखेका थिए। नेपाल चिनौँ शीर्षकमा केही प्रमुख अंश अडियोसहित सुनौँ- सबै नेपाली नेपालमा छैनन्। कोही प्रवासमा छन्। कोही गैरआवासीय नेपाली भनेर विदेशमा छन्। कोही श्रमिक बनेर गुलामी गर्दैछन्। गुलामी गर्दा पनि ब्रिटिस गोर्खाका गोर्खालीहरू… Continue reading

साहित्य महोत्सवको अन्तिम दिन १८ जना कविहरुले आफ्ना कविता सुनाएर माहौल तताएका थिए। १८ जना कविमध्ये उपेन्द्र सुब्बाको कवितामा धेरै ताली र हाँसो छाएको थियो। कस्तो थियो त उपेन्द्र सुब्बाको कविता ? भट्टी र रक्सीसम्बन्धी थियो कविता। त्यसको एक लाइन जित्ने उत्साह हराएपछि हार्न त झन् सजिलो पो रैछलाई माथि शीर्षकमा राखेको छु। कविता पूरै… Continue reading

-उषा थपलिया- ” त्यो कार्यालयमा अविनाशको पहिलो दिन थियो। एक अग्रज नातेदारले उच्च मध्येकै एक पदका लागि प्रस्ताव गरेपछि उसले नाँई भन्न सकेन। हुनत उसलाई आफूसामुन्ने लडीलडी आएको प्रस्ताव सुरुमा स्वीकार गरुँ जस्तो लागेको थिएन। गैरनाफामुखी सामाजिक संस्थाको नामबाट चिनिएको त्यो कार्यालयमा काम गर्न न उसको शैक्षिक पृष्ठभूमि तथा विगत कामको अनुभवले साथ दिन्थ्यो, न… Continue reading

नेपाली साहित्यिक क्षेत्रमा ‘मदन पुरस्कार’लाई सबैभन्दा प्रतिष्ठित पुरस्कारका रुपमा लिइन्छ। हरेक वर्ष यो पुरस्कारको घोषणा भएपछि तरङ आउने गर्छ। मदन पुरस्कार गुठीलाई आधा शताब्दीदेखि हाँकिरहेका कमलमणि दीक्षित ८३ वर्षका भइसके। केही अघि एक पत्रकार दीपक सापकोटाले उनलाई कटु र कठोर शैलिका प्रश्नहरु लिखित जवाफका निम्ति पठाएका रहेछन्। जवाफ फर्काए पनि त्यो प्रश्नोत्तर कुनै पत्रिकामा छापिएन।… Continue reading