नझुक्किनुस्, महाभियोग लागेर ट्रम्प हट्दैनन्, यस्तो हुन्छ प्रक्रिया

अमेरिकाको तल्लो सदन (प्रतिनिधि सभा- हाउस अफ रिप्रेजेन्टेटिभ्स) को बहुमतले आज बिहान राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पविरुद्ध महाभियोग लगाउने पक्षमा मतदान गर्‍यो। योसँगै महाभियोग प्रक्रियाबारे जानकार नभएकाहरुलाई ट्रम्प राष्ट्रपति पदबाटै हट्लान् कि भन्ने भ्रम परेको देखियो।

त्यसो होइन। विपक्षी डेमोक्रेट्सको बहुमत भएको तल्लो सदनमा महाभियोग पारित भएको मात्र हो। अर्थात् प्रक्रिया सुरु भएको मात्र हो। अब माथिल्लो सदन (सिनेट) ले यसको छिनोफानो गर्नेछ। त्यहाँ दुई तिहाई बहुमतले पक्षमा मतदान गरे मात्र ट्रम्प राष्ट्रपति पदबाट हट्ने छन्। दुई तिहाई त के, सिनेटमा डेमोक्रेट्सको सामान्य बहुमत समेत छैन। त्यसैले महाभियोग लागेर ट्रम्प पदबाट नहट्ने निश्चित जस्तै छ। तर पनि यसको दूरगामी अर्थ भने छ।

ट्रम्प अमेरिकाका ४५ औँ राष्ट्रपति हुन्। तर यसरी महाभियोग लाग्ने उनी इतिहासमै तेस्रो हुन्। इतिहासमा महाभियोगसँग जोडेर ट्रम्पको नाम उल्लेख गराउनु नै विपक्षी डेमोक्रेट्सहरुको प्रमुख उद्देश्य देखिन्छ।

प्रतिनिधि सभाले ट्रम्पविरुद्ध दुई वटा विषयमा महाभियोग लगाउनु पर्ने पक्षमा मतदान गरेको छ। एउटा हो- उनले शक्तिको दुरुपयोग गरे। त्यसमा मतदान हुँदा महाभियोग लगाउने पक्षमा २३० मत र विपक्षमा १९७ मत परेको थियो। पार्टी लाइन यसमा प्रष्टै देखिन्छ। प्रतिनिधि सभामा ट्रम्पको रिपब्लिकन पार्टीका १९७ सदस्य छन्। सबैले विपक्षमा मतदान गरे। डेमोक्रेट्सको २३३ सदस्य भएकोमा २३० भोट मात्रै पर्‍यो।

त्यसैगरी अर्को आरोप थियो- कंग्रेसलाई अवरुद्ध पारेको। यो सम्बन्धी मतदानमा विपक्षमा रिपब्लिकन पार्टीका सबै मात्र होइन, थप एक मत पनि (कूल १९८ मत) आयो।

सामान्य बहुमत नै काफी

प्रतिनिधि सभाबाट सामान्य बहुमत भएमात्र पनि राष्ट्रपतिविरुद्ध महाभियोग प्रस्ताव पारित गर्न सकिने व्यवस्था छ। यो अनुसार २१८ सदस्यले मात्र पक्षमा मतदान गरेको भए पनि प्रस्ताव पारित हुन्थ्यो। जबकि प्रतिनिधि सभामा डेमोक्रेट्सको २३३ सिट छ।

अब के हुन्छ त?

प्रतिनिधि सभाले महाभियोग लगाएपछि अब सिनेटमा ट्रायल सुरु हुन्छ। सर्वोच्च अदालतमा प्रधान न्यायाधीश जोन रबर्टसले ट्रायलको अध्यक्षता गर्नेछन् भने सिनेटरहरुले जज र जुरीको काम गर्नेछन्।

आगामी जनवरीमा यो प्रक्रिया सुरु हुनेछ र फेब्रुअरीमा हुने प्राइमरी इलेक्सन अगाडि सकिने आशा गरिएको छ।

ट्रम्प यसकारण हट्दैनन्

अमेरिकाको इतिहासमा जम्मा ट्रम्पसमेत तीन जना राष्ट्रपतिलाई महाभियोग लगाइएको छ। तर इतिहासमा अहिलेसम्म कुनै पनि राष्ट्रपतिविरुद्ध सिनेटमा दुई तिहाई बहुमत पुगेर हटाइएको छैन।

यसअघि बिल क्लिन्टनमाथि चलेको महाभियोगको प्रक्रियामा दुई तिहाई पुग्न सकेन। सन् १८६८ मा एन्ड्र्यु जोन्सन भने दुई तिहाई पुग्न मात्र एक भोटका कारण बचेका थिए।

अहिले १०० सदस्यीय सिनेटमा ५३ सदस्यसहित ट्रम्पको रिपब्लिकन पार्टी बहुमतमा छ। डेमोक्रेटको ४३ सिट मात्रै छ। महाभियोग पारित हुन ६७ भोट आवश्यक हुन्छ जुन डेमोक्रेटहरुले पुर्‍याउन असम्भव छ।

बीबीसीको यो विवरणले तपाईँलाई बुझ्न सजिलो बनाउला