‘नागरिक’ को समाचार हुबहु छापिएकोमा कान्तिपुरलाई लाज लाग्यो, क्षमा माग्दै लेख्नेलाई कारबाही

नागरिकको समाचार

कलंकी–कोटेश्वर सडक निर्माण एक महिनादेखि ठप्प

• 30 May 2014 | 09:58am
• प्रवीण ढकाल

कान्तिपुरको समाचार

कोटेश्वर-कलंकी सडकको निर्माण रोकियो

अशोक दर्नाल

ललितपुर, जेष्ठ १७ –
मूल सडकका दायाँ-बायाँ विस्तारका क्रममा भत्काएर छाडिएका अव्यवस्थित सहायक सडक । कोटेश्वर-सातदोबाटोसम्म कहीं ठूला त कहीं साना गरी १३ वटा खाल्डाखुल्डी छन् । कतै ढल जमेर डुङडुङ्ती गन्हाउँछ त कतै निर्माण सामग्रीको थुप्रो भेटिन्छ । भत्काइएका सडक संरचना आसपास क्षेत्रमा डोजर, स्काभेटर तथा निर्माणका अन्य उपकरण यत्रतत्र छरिएकै अवस्थामा छन् ।

महिनादेखि कलंकी-कोटेश्वर चक्रपथ सडक खण्डमा यस्तै बेथिति देखिएको छ । चीन सरकारको सहयोगमा मार्च १५ देखि सुरु सडक निर्माण एक महिनादेखि हुन सकेको छैन ।

मुख्य सडक ४ लेनको हुनेछ । सेपेरेटरसहित दुवैतर्फ ७/७ मिटर चौडाइको २ लेन, साइकल लेन र फुटपाथ बनाउन भत्काइएका संरचनाको काम अपूरो नै छाड्दा निर्माणाधीन सडक यतिबेला बेहाल बन्न पुगेको छ ।

सडक निर्माणमा संलग्न ड्राइभरले सेवासुविधाको माग राखी हडतालमा उत्रेपछि निर्माण अवरुद्ध भएको हो । विस्तारका लागि खनिएका क्षेत्रमा पानी पर्दा हिलाम्मे हुनुका साथै दायाँ-बायाँ निर्माणका लागि तयार पारिएका सहायक सडक खण्डमा पानी जमेर हिंड्न नमिल्ने अवस्था छ । खाल्डाखुल्डीमा सवारी दुर्घटनाको दर बढेको छ ।

महानगरीय ट्राफिक प्रहरी वृत्त ललितपुरका अनुसार कोटेश्वर- कलंकीसम्मको सडक खण्डमा पछिल्ला चार महिनामा ८७ दुर्घटना भएका छन् । दुर्घटना हुनुको प्रमुख कारण्ा निर्माण्ााधीन सडकमा बिजुलीको पोल, खानेपानी पाइप र ढल जडानका लागि खनिएका खाल्टा नै हुन् । वृत्तका अनुसार माघमा बालकुमारीदेखि सातदोबाटोसम्म २१ मोटरसाइकल र २ वटा टि्रपर भ्यान दुर्घटनामा परे । फागुनमा भने १४, चैतमा २३ र वैशाख २५ सम्म २१ वटा सवारी साधन दुर्घटनामा परे । ट्राफिक प्रहरी वृत्त ललितपुरका प्रमुख शेरबहादुर चन्दले भने, ‘सडक निर्माण्ाका नाममा बीच भागमा खाल्टो पारिएको, धूलोले छोपिएको खाल्टोकै कारण्ा पहिलाभन्दा अहिले दुर्घटना बढेको हो ।’

सडक निर्माण कम्पनीले अव्यवस्थित र लापरबाही तरिकाले काम थालेको काठमाडौं चक्रपथ सुधार योजनाले जनायो । अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डअनुसार सवारी साधन गुड्दै गरेको सडक निर्माण गर्दा रातो रिबन वा बाँसले सडक दायाँ-बायाँ बाँध्नुपर्छ । त्यसले गर्दा सवारी साधन दुर्घटना हुनबाट जोगिन्छन् । त्यस्तै सडक निर्माण भइरहेको सडकमा धूलो उडाउन पाइँदैन । निर्माण अवधिमा धूलो उडेमा पानी हाल्नुपर्छ । तर यो कोटेश्वर-कलंकी सडक खण्डमा न त रिबन वा बाँस बाँधिएको छ । न त धूलो रोक्न पानी हालिएको छ । दुवै कार्य नगरी अव्यवस्थित रूपमा सडक निर्माण काम गरिरहेको भन्दै सुधार योजनाले त्ात्काल धूलो रोक्न र सडक दायाँ-बायाँ बाँसले बाँध्न अनुरोध गर्दै ५ वटा पत्रसमेत पठाएको थियो । तर आफूहरूले पठाएको पत्रको बेवास्ता गरी निर्माण थालिएको योजना प्रमुख अशोक तिवारीले बताए ।

योजनाका इन्जिनियर प्रदीप श्रेष्ठका अनुसार ड्राइभरहरूको १६ दिनको हडताल र केही दिन निर्माणका लागि आवश्यक सामग्री आउन नसक्दा काम रोकिएकोे हो ।

योजनाका अनुसार काम रोकिएपछि परियोजनाले निर्माण व्यवसायीलाई छिटो काम सुरु गर्न पटक-पटक आग्रह गरेको छ । योजनाले बिजुलीको पोल ढल, पाइप र खानेपानीको पाइप निर्माण सुरु हुनुभन्दा अघि नै व्यवस्थापन गर्न खानेपानी लिमिटेड र विद्युत् प्राधिकरणलाई गत वर्षमा नै ३/३ करोड दिइसकेको छ । तर पैसा निकास भएर पनि समयमै काम नगर्दा निर्माण झनै अव्यस्थित बनेको योजनाको दाबी छ ।

सडक निर्माणको जिम्मेवारी चीनको सांघाई कन्स्ट्रक्सन गु्रप कम्पनी लिमिटेडले लिएको छ । कम्पनीले सम्झौताअनुसार गत मार्च १५ बाट काम सुरु गरेको हो । तर, वैशाख तेस्रो सातादेखि भने ठप्प छ । परियोजना र स्थानीयवासीले काम रोकेको विषयमा विरोध जनाएपछि कम्पनीले ड्राइभरको मागका विषयमा छलफल गरी विवाद सल्टाएको इन्जिनियर श्रेष्ठले जनाए । ‘उहाँहरूले राख्नुभएको मागमा सहमति भएको छ,’ उनले भने,’अब चाँडै काम सुरु हुन्छ ।’

निर्माणक्रममा भएको विवादकै कारण चैतभित्र निर्माण गरिने भनिएको ५ सय ५० मिटरको नमुना सडकको कामसमेत रोकिएको छ । विवादअगाडि विस्तारको काम तीव्र रूपमा बढेको उक्त सडकमध्ये पहिलो चरणमा गत चैतभित्र ललितपुर भनिमण्डलदेखि एकान्तकुनासम्मको ५ सय ५० मिटर लामो सडकलाई नमुनाका रूपमा निर्माण गरिने योजना थियो ।

सडकमा चार लेनको तीव्र रफ्तारको मुख्य सडक हुनेछ । यस्तै बाँकी रहेको सडकको दुवैतर्फ सात-सात मिटरको दुई-दुई लेनका सहायक सडक हुनेछन् । सडकमा साइकल लेन र दुई दशमलव पाँच मिटरको फुटपाथ हुने परियोजनाले जनायो । यस्तै एकान्तकुना, सातदोबाटो र ग्वार्कोमा बाटो काट्नका लागि आकाशेपुलसमेत राखिनेछ । चीन सरकारको आर्थिक तथा प्राविधिक सहयोगमा ४० महिनाभित्र निर्माण सम्पन्न हुने गरी कम्पनीसँग २०१२ डिसेम्बर १८ मा सम्झौता भएको थियो । सम्झौताअनुसार सबै सडक निर्माणको काम २०१६ मे १५ मा सकिनेछ । १० दशमलव ३९ किलोमिटर लामो कलंकी-सातदोबाटो-कोटेश्वर सडक ३ सय १२ मिलियन युआन अर्थात् ५ अर्ब ९ करोड नेपाली रुपैयाँमा निर्माण हुन लागेको हो ।

प्रकाशित मिति: २०७१ जेष्ठ १८ ०९:४६