टेलिकमको मोबाइल बन्द हुनु बदनियत कि लापरवाही?

शनिबार बिहान उठ्ने बित्तिकै हेर्दा अधिकांशको मोबाइल चलेको थिएन। कतिले ज्ञानेन्द्रको पालामा मोबाइल काटिएको कुरा सम्झिएर केही अप्रिय घटना पो हुन लाग्यो कि भन्ने शंका गरे। बिहान ६ बजे देखि ९:३० सम्म देशभर नेपाल टेलिकमको जीएसएम मोबाइल सेवा अवरुद्ध भएको थियो।

कसरी त्यसो भयो? यो कसैको बदनियत थियो कि लापरवाही? यो पत्ता लगाउन सरकारले छानबिन समिति गठन गरेको छ। नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणका पूर्व अध्यक्ष सुरेशकुमार पुडासैनीको अध्यक्षतामा गठित तीन सदस्यीय समितिलाई बदनियत र लापरवाही भएको भए कारबाहीको सिफारिश गर्न पनि निर्देशन छ।

भएको के थियो ?
टेलिकमको सुन्धारा र बबरमहल बीचको एकदमै महत्त्वपूर्ण ट्रान्समिसन लिङ्कको अप्टिकल फाइबर तार चार पाँच वटा काटिएको थियो। कसरी काटियो त ? टेलिकम प्रवक्ता गुणकेशरी प्रधानका अनुसार “मान्छेले काटेको नि हुनसक्छ, मुसाले काटेको नि हुनसक्छ।” अब छानबिन समितिले नै कसरी काटियो पत्ता लगाउनेछ।

समितिमा पुडासैनीलाई साथ दिन प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयका सहसचिव प्रतिनिधि र सूचना तथा सञ्चार मन्त्रालयका उपसचिव(प्रा) अनुप नेपाल सदस्य छन्। काम सुरु गरेको मितिले एक सातामा यसबारे प्रतिवेदन समितिले प्रस्तुत गर्ने मन्त्रालयले जनाएको छ।

बदनियतको कुरा कहाँबाट आयो?
नेपाल टेलिकमका कर्मचारी नै प्रतिस्पर्धी एनसेलले किनेर राखेको र उनीहरुले जानाजानी आफ्नै संस्थाको गुणस्तर बिगार्न उद्दत रहेको षड्यन्त्र सिद्धान्त बारम्बार सुनिन्छ। यो साँचो हो कि हैन, कहिले पनि प्रष्ट भएन।

तर केही अघि बानेश्वरमा आफ्नो अप्टिकल फाइबर एनसेलले नै काट्न लगाएको प्रमाण नै सञ्चार मन्त्रीलाई देखाएको र पनि केही कारबाही नभएको दुखेसो टेलिकमका महानिर्देशक अमरनाथ सिंहले पत्रकारहरुलाई सुनाएका थिए। तर अहँ, यसबारे समाचार कहीँ पनि आएन।

अब चाहिँ मन्त्रालय आफैले बदनियत हो कि लापरवाही हो पत्ता लगाउन निर्देशन दिएकोले यो षड्यन्त्र सिद्धान्तलाई बल पुगेको छ। बदनियत त्यो पनि आफ्नै संस्थाको हानी पुग्ने गरी किन राखिन्छ ? आफ्नो संस्थाको हानी हुँदा जुन प्रतिस्पर्धीलाई फाइदा हुन्छ, उसका लागि। प्राधिकरणका पूर्व अध्यक्षकै नेतृत्वमा छानबिन समिति गठन भएबाट यसलाई सरकारले गम्भीर रुपमा लिएको देखिएको छ। तर विज्ञापनका कारण फिटिक्क केही नकारात्मक लेख्न नसक्ने मिडिया, सोसल मिडियामा खित्तिक्क केही नकारात्मक कुरा कसैले लेखे आक्रमण गर्न तम्तयार रहने भाडाका टट्टुहरु परिचालन गर्न सक्ने क्षमता भएको एनसेल चुप लागेर बस्छ भनेर सोच्नु मूर्खता मात्रै हुनेछ।

धेरै हैन, एक सातामा छानबिन समितिले प्रतिवेदन बनाएपछि बदनियत हो कि लापरवाही हो थाहा हुनेछ। यो प्रतिवेदन गोप्य राखे सूचनाको हक अन्तर्गत सार्वजनिक गराउने संघर्षका लागि साथीहरु तम्तयार भएर बसे हुन्छ।

[Summary: Nepal government has formed a probe committee that will investigate the disruption of GSM mobile service of Nepal Telecom (NT) in the early hours on Saturday morning. The three-member committee led by Suresh Kumar Budhathoki to look into the matter whether it was by ‘ill intention’ or ‘negligence’.

Few months ago, NT’s GM Amar Nath Singh claimed that cutting of fiber at Baneshwor was investigated and they found proof that Ncell was behing this. Singh told journalists that they have presented proof to communication minister but no action was taken.

The mobile services of both postpaid and prepaid had gone out of order for four hours on early Saturday morning. Dhruba Sharma, Scretary at communication ministry said to Republica, “A probe committee has been formed to find out the actual reasons behind the disruption of mobile service as millions of its subscribers were affected due to service disruption.” Earlier, the NT had said that the mobile service was disrupted due to technical glitches.]