वाहियात एसएमएस पठाउनेलाई कारबाहीको तयारी

माइसंसारले कुरा उठाएपछि प्राधिकरण तात्तियो, अझै दबाब जरुरी

व्यापारीहरुले नोबल पुरस्कार झैँ ठान्ने गरेको बेस्ट ब्रान्ड अवार्डका लागि भोट माग्दै एसएमएस आएपछि गएको बिहीबार टेलिकम, मलाई जेपिटी एसएमएस नपठाऊ ! शीर्षकमा
एउटा ब्लग लेखेको थिएँ। त्यसमा तपाईँहरुलाई पनि यस्ता एसएमएस आउँदा दिक्क लाग्छ भने नियामक निकाय नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणमा उजुरी गर्न अनुरोध गरिएको थियो। यसले कति व्यापारी वा उनीहरुका आसेपासेलाई रिस उठ्यो होला र त अश्लील शब्दमा गाली गर्दै नानाभाँती लेखेर पठाए। तर कतिपय साथीले उजुरी पनि गर्नुभयो होला। र त, यस्ता गुनासोबारे कारबाही गर्न अर्को साताभित्र मोबाइल सेवा दिने कम्पनीहरुसँग छलफल गर्ने भएको छ। यो छलफल अघि नै जोजसलाई यस्ता एसएमएसले दिक्क बनाएको छ, उनीहरुले कम्तिमा एउटा उजुरी तल मैले दिएको लिङ्कमा गरी अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यास अनुसार यसलाई नियमित गर्नका लागि आवाज उठाऔँ।

गुनासो आएन रे, गुनासो कहाँ गर्ने?

समाचारमा नेपाल टेलिकमकी प्रवक्ता गुणकेशरी प्रधानले ‘एसएमएसबारे यस्ता गुनासो आएको छैन’ भनेकी रहिछिन्। अचम्म छ बा, हैन गुनासो गर्ने ठाउँ कहाँ छ ? के एनसेलले जस्तो आधिकारिक फेसबुक पेज र ट्विटर खोलेको छ टेलिकमले ? के वेबसाइटमा गुनासो पठाउने कुनै इमेल वा फाराम राखिएको छ ? गुनासो गर्ने त कहाँ गर्ने ? गुनासो गर्ने ठाउँ नै नभएपछि गुनासो आएको छैन भन्न कहाँ पाइयो र !

एसएमएस पठाउने अधिकार किन दिइयो तेस्रो पक्षलाई?

समाचारमा टेलिकम प्रवक्ताले ‘एसएमएसका विभिन्न सेवा उपलब्ध गराउने तेस्रो पक्षबाट यस्तो भएको हुनसक्छ’ भनेकी छिन्। ‘निश्चित उद्देश्यका लागि उपलब्ध गराइएको यस्ता नम्बरबाट जाने/आउने सबै एसएमएसबारे दूरसञ्चार कम्पनीलाई जानकारी नहुन सक्छ’ पनि उनले भनेकी छिन्। भ्यालु एडेड सर्भिस (VAS) उपलब्ध गराउने कम्पनीले आफू कहाँ एसएमएस आएपछि त्यसको रेस्पन्सस्वरुप मात्र एसएमएस पठाउनु पर्ने हो। प्रवक्ता ज्यु तपाईँ आफ्नो सम्झौता पत्रहरुमा हेर्नुस्, त्यहाँ त्यस्ता कम्पनीलाई प्रचारात्मक एसएमएस पनि पठाउन पाइने भाषा कसले, किन राख्न लगायो ? किन त्यस्तो सम्झौता गरियो। भरे त्यस्ता नम्बरबाट कुनै गैरकानुनी एसएमएस गए ‘यस्ता नम्बरबाट जाने/आउने सबै एसएमएसबारे दूरसञ्चार कम्पनीलाई जानकारी नहुन सक्छ’ भनेर पाइन्छ ? जिम्मेवारी कसको ? टेलिकमले VAS उपलब्ध गराउने कुन नम्बरमा एसएमएस गर्दा कति रकम लाग्छ भनेर सबै नम्बर किन आफ्नो वेबसाइटमा उपलब्ध नगराएको ? कतिपय नम्बरहरु किन यो सूचिमा छैनन् ?

विदेशमा के छ अभ्यास ?

ओमानटेलले प्रचारात्मक एसएमएस आफ्नो सिममा आउने, नआउने दुवै गर्ने सुविधा दिन्छ। यसका लागि तपाईँले निश्चित नम्बरमा एसएमएस पठाउनुपर्छ।

पाकिस्तानको जोङले त झन् सजिलो बनाएको छ। त्यस्ता प्रचारात्मक एसएमएस नआउने बनाउन वेबसाइटमा फाराम भरे पुग्छ।

इराकको कोरेक टेलिकमले पनि एसएमएस पठाएर यस्ता प्रचारात्मक एसएमएस आउने बन्द गराउने सुविधा दिएको छ।

अब एक पटक छिमेकी देश भारततर्फ लागौँ। त्यहाँ एसएमएस मात्र हैन फोनै आएरसमेत दिक्क बनाउन सक्छ। तर त्यहाँ DND सुविधा छ। अर्थात् Do Not Disturb।

भोडाफोनले यो पेजमा आफ्नो जानकारी भरेपछि प्रचारात्मक सामाग्री ब्लक गरिदिन्छ। एअरटेलले यो पेजमा सुविधा दिएको छ भने रिलायन्सले यो पेजमा र एमटिएनएलले यो पेजमा अनि टाटा डोकोमोले यो पेजमा।

यति धेरै झण्झट पनि गरिरहनु पर्दैन यदि START DND लेखेर 1900 मा एसएमएस पठाइदियो भने भोडाफोन, एअरटेल, युनिनोर, एअरसेल, एमटिएनएल, रिलायन्स, टाटा इन्डिकम, आइडिया सेलुलरमा प्रचारात्मक एसएमएस तथा फोन आउन बन्द हुन्छ।

भारतको नियामक निकायले गरेको व्यवस्था यस्तो छ।

प्राधिकरणमा सबैले उजुरी दिऊँ

अहिले सेवा प्रदायकहरुले यस्ता प्रचारात्मक सामाग्री आउन बन्द गर्ने कुनै सुविधा दिएका छैनन्। उनीहरुले पठाएका सन्देश खाए खा नखाए घिच् शैलिमा व्यहोर्नु परिरहेको छ। अन्तर्राष्ट्रिय प्रचलन मुताबिक यस्ता एसएमएस आउन बन्द गर्ने सुविधा तुरुन्त लागू गर्न निर्देशन दिन सबै टेलिकम कम्पनीहरुले यो गर्न पाउने, यो नपाउने भन्ने नियम बनाउने अर्ध न्यायिक संस्था नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणलाई दबाब दिउँ। अहिले नै यसो नगर्ने हो भने एसएमएस मात्रै हैन भोलिपर्सि विज्ञापनका फोन समेत आउन सक्नेछ। सोच्नुस् त आफ्नो मन पर्ने मान्छेसँग एकान्तमा बसिरहेको बेला रिङ आउने, अनि के के न जरुरी भनेर फोन उठायो- वाईवाईलाई भोट गर्नुभो बेस्ट ब्रान्ड बनाउन भनेर भन्ने !

साथमा जनमतको नाममा एफएम र टेलिभिजनहरुले करबाहेक पाँच रुपियाँसम्म जनताको पैसा लुट्ने काम गरिरहेकोले त्यसरी जनमत लिने गरी एसएमएस पठाउँदा लागेको शुल्क जनमत माग्नेले नै व्यहोर्ने व्यवस्था गर्न पनि प्राधिकरणमा दबाब दिउँ।

सजिलोको लागि यहाँ उजुरीको नमूना पनि दिइएको छ-

श्रीमान् अध्यक्षज्यू
नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरण, काठमाण्डौ

म …….. मोबाइल कम्पनीको नाम लेख्नुस्…… को ग्राहक हुँ। मेरो मोबाइल नम्बरमा सेवा प्रदायकले विभिन्न किसिमका प्रचारात्मक एसएमएसहरु पठाउने गरिरहेको छ। म यस्ता एसएमएस नआओस् भन्ने चाहन्छु तर सेवा प्रदायकले त्यस्तो कुनै सुविधा उपलब्ध गराएको छैन। कृपया नियामक निकाय नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले सेवा प्रदायकलाई अनिवार्य रुपमा प्रचारात्मक सेवा बन्द गर्ने सुविधा पनि सरल र सहज रुपमा निःशुल्क उपलब्ध गराउन निर्देशन देओस्।

त्यसैगरी भ्यालु एडेड सर्भिस (VAS) को नाममा विभिन्न एफएम र टेलिभिजनहरुले जनमत सर्वेक्षण भन्दै उल्टै सेवाग्राहीबाट ५ रुपियाँसम्म असुल्ने गरेका छन्। जनमत लिनका लागि जनमत माग्नेले नै शुल्क व्यहोर्नु पर्ने व्यवस्था गर्न र VAS को विज्ञापन र एसएमएसका लागि अनुरोध गर्दा अनिवार्य रुपमा लाग्ने शुल्क करसहित देखिने गरी राख्नुपर्ने निर्देशन दिन अनुरोध छ।

धन्यवाद,
तपाईँको नाम

दूरसञ्चार प्राधिकरणको पेजमा गई उजुरी पठाउन यहाँ क्लिक गर्नुस् अथवा [email protected] र [email protected] मा इमेल पठाउनुस्।

क-कसले उजुरी गर्नुभयो, तल कमेन्टमा लेख्नुस् है त।